زبان‌های اروپایی
زبان‌های اروپایی به زبان‌هایی گفته می‌شود که در محدودهٔ قارهٔ اروپا گویشورانی دارند. بیشتر این زبان‌ها عضوی از خانوادهٔ زبان‌های هندواروپایی می‌باشند. زبان‌های هندواروپایی این قاره دربرگیرندهٔ زیرشاخه‌های زبان‌های رومی‌تبار، ژرمنی، زبان‌های بالتی-اسلاوی، یونانی و دیگر زیرشاخه‌ها می‌باشند. خانوادهٔ زبانی دیگر رایج اروپا زبان‌های اورالی می‌باشد که سه زبان ملی مجاری، فنلاندی و استونیایی از این گروهند. زبان‌های ترکی، مغولی نیز گویشورانی دارند. همچنین زبان‌های قفقازی جنوبی و قفقازی شمالی در مرزهای جنوبی اروپا دارای اهمیت می‌باشند. زبان باسکی نیز زبانی منفرد است که در باختر پیرنه بدان سخن رانده می‌شود و زبان مالتی نیز یگانه زبان سامی با موقعیت ملی این قاره است.
منبع:ویکی پدیا فارسی
پاریس
پاریس (به فرانسوی: Paris)، پایتخت کشور فرانسه، مرکز و یکی از شهرستان‌های ناحیه ایل-دو-فرانس است. پاریس یکی از شهرهای پیشروی جهان در زمینه‌های اقتصاد، فرهنگ، هنر، سیاست، تحصیل، تفریحات، مد و علم است و بزرگترین شهر اقتصادی اروپا و پنجمین شهر اقتصادی جهان از نظر سطح تولید ناخالص داخلی است. این شهر به تنهایی نزدیک به ۵۳۳ میلیارد یورو یعنی نزدیک به ۲۵٪ تولید ناخالص داخلی فرانسه را در دست دارد. پاریسی‌ها با دارا بودن ۴۲٬۷۰۰ دلار تولید ناخالص سرانه رتبه اول را از این نظر در قاره اروپا را دارا هستند دفتر مرکزی ۳۶ شرکت از ۵۰۰ شرکت برتر جهان در پاریس قرار دارد که پس از توکیو از این نظر رتبه دوم جهان را در اختیار دارد. منطقه «لا دفانس» در شهر پاریس به عنوان مهمترین مرکز اقتصادی اروپا شناخته می‌شود. این شهر میزبان شماری از برجسته‌ترین سازمان‌های بین‌المللی همچون یونسکو، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه و اتاق بازرگانی بین‌المللی است.
جمعیت شهر پاریس حدود ۲٬۱۶۴٬۹۹۴ نفر است. جمعیت منطقه شهری پاریس بالغ بر ۹٫۹۳ میلیون نفر بوده و جمعیت این شهر همراه حومه آن به حدود ۱۲ میلیون نفر می‌رسد و یکی از پرجمعیت‌ترین شهرهای اروپا به‌شمار می‌رود.
پاریس از شناخته‌شده‌ترین مقصدهای گردشگران جهان است. سالانه حدود ۴۵ میلیون نفر توریست از پاریس دیدن می‌کنند. تعداد زیادی از آثار دیدنی، موسسات و پارک‌های مشهور جهان در این شهر قرار دارند. پاریس همچنین با دارا بودن ۴۷۸٬۰۰۰ درخت سرسبزترین پایتخت اروپا شناخته شده‌است. رود سن از میان این شهر می‌گذرد.
واژه‌شناسی
نام پاریس برگرفته از نام گروهی از افراد قوم گل به نام پاریزیها است. در دوره استیلای روم نام این شهر به «لوتشیا» تغییر کرد، اما در زمان یولیانوس پادشاه روم نام شهر دوباره به پاریس تغییر یافت.
پاریس دارای القاب متعدد زیادی است، اما مهمترین نام آن «شهر نور» (به فرانسوی: La Ville lumière) است. این نام هم به مرکزیت این شهر در زمینه علم و تحصیلات و هم به پر نور بودن این شهر در شب‌ها برمی‌گردد.
تاریخ
دوران باستان
اولین آثار زندگی و تمدن دائمی در مکان فعلی پاریس و حاشیه آن به ۴۲۰۰ سال قبل از میلاد بر می‌گردد. از حدود ۲۵۰ سال قبل از میلاد مسیح پاریزیها که شاخه‌ای از تیره سلت‌ها بوده و عمدتاً به شغل قایقرانی و تجارت اشتغال داشتند ساکن این مکان شدند. رومی‌ها در حدود سال ۵۲ قبل از میلاد پاریس را تصرف کردند.
در زمان رومی‌ها نام این شهر به «لوتشیا» تغییر کرد. در این عصر عمارت‌های زیادی نظیر: سالن‌ها، کاخ‌ها، حمام‌ها، معابد، تئاترها و یک آمفی تئاتر در پاریس ساخته شد.تعدادی از این آثار از جمله حمام رومی و آمفی تئاتر هنوز پا برجاست. پس از پایان سلطه رومی‌ها در قرن سوم و چهارم میلادی پاریس به شهر کوچکی تبدیل شد، اما پس از مدت کوتاهی توانست جایگاه سابق خود را بدست آورد.
قرون وسطی
در حدود سال ۴۰۰ میلادی پاریس پایتخت حکومت کلوویس یکم (امپراتور فرانک‌ها) شد. پس از مرگ کلوویس امپراتوری فرانک‌ها به چند قسمت تبدیل شد. در این دوره پاریس پایتخت یکی از این کشورها بود. در قرن نهم میلادی کشور فرانسه مورد هجوم وایکینگ‌ها قرار گرفت اما تنها بخش سمت چپ رود سن پاریس آسیب دید. در سال ۱۱۹۰، شاه فیلیپ دوم پاریس را در هر دو سمت رودخانه گسترش داد و دانشگاه پاریس، کاخ لوور و کلیسای نوتردام را گشایش کرد. پاریس پس از جنگ‌های ۱۰۰ سالهٔ فرانسه و انگلستان دوباره به عنوان پایتخت فرانسه برگزیده شد.
در زمان جنگ‌های مذهبی فرانسه و کشتار سن بارتلمی در زمان شارل نهم پاریس به عنوان قطب مذهب کاتولیک در اروپا مطرح شد. پس از تغییر سلطنت از خانواده والوا به بوربون در فرانسه و روی کار آمدن لویی چهاردهم مرکز سیاست فرانسه به ورسای که شهری در نزدیکی پاریس بود، جابجا شد؛ اما پاریس کانون بودن خود را از نظر جمعیت، هنر، فرهنگ، علم و آموزش نگهداشت کرد. یک سده بعد، در روند انقلاب‌های فرانسه و فتح زندان باستیل در سال ۱۷۸۹ و تبدیل حکومت سلطنتی به سلطنت مشروطه، لویی شانزدهم پادشاه آنزمان فرانسه به درخواست انقلابیون به پاریس نقل مکان کرد و پاریس دوباره به عنوان پایتخت فرانسه برگزیده شد.
قرن نوزدهم
با انقلاب صنعتی و ظهور امپراتوری دوم در فرانسه، پاریس بیشترین رشد را در تاریخ خود شاهد بود. در سال ۱۸۴۰ راه‌آهن پاریس به کار افتاد. در زمان ناپلئون سوم و شهرداری بارون هاوسمن تغییرات فاحشی در پاریس رخ داد. خیابان‌های باریک تخریب و به خیابان‌های زیبا و عریض تبدیل شدند. این تغییرات باعث زیباتر و مدرن‌تر شدن پاریس شد. در طول قرن نوزدهم، پاریس چهار دوره میزبان نمایشگاه جهانی بود که در آن کشورهای صنعتی آخرین پیشرفت‌های علمی، صنعتی و هنری خود را به نمایش می‌گذاشتند.
درسال‌های ۱۸۳۲ و ۱۸۴۹ بیماری وبا باعث مرگ و میر فراوانی در پاریس شد. تنها در سال ۱۸۳۲ در اثر شیوع این بیماری ۲۰٬۰۰۰ نفر از جمعیت ۶۵۰٬۰۰۰ نفری شهر جان خود را از دست دادند.همچنین در طول محاصرهٔ پاریس که باعث پایان جنگ‌های بین فرانسه و پروس شد، این شهر صدمات زیادی را متقبل گشت. علاوه بر این، درگیری‌های مابین مردم و گروه‌های آزادی‌خواه با نیروهای دولتی طی سقوط دولت ناپلئون سوم در سال ۱۸۷۱ باعث کشته شدن بیش از ۲۰٬۰۰۰ نفر و به آتش کشیده شدن بسیاری از آثار و اماکن تاریخی در پاریس شد. این دوره در تاریخ فرانسه به «هفته خونین» مشهور است.
در سال ۱۸۸۹ به مناسبت بزرگداشت صدمین سال انقلاب فرانسه و نمایشگاه جهانی صنعت و تکنولوژی، یک برج تمام فلزی توسط مهندس مشهور فرانسوی گوستاو ایفل در مرکز پاریس ساخته شد. این برج که به برج ایفل مشهور است، ابتدا به عنوان یک بنای موقت ساخته شد، اما پس از پایان نمایشگاه پابرجا ماند و نماد زیبای دیگری به پاریس افزود. برج ایفل تا سال ۱۹۳۰ بلندترین برج جهان بود. متروی پاریس نیز هم‌زمان با افتتاح نمایشگاه جهانی در سال ۱۹۰۰ گشایش یافت. برگزاری این نمایشگاه نماد مهمی از جایگاه برتر پاریس به عنوان قطب فناوری، توریستی و تجارت در جهان آن روز به‌شمار می‌رفت.
قرن بیستم
جنگ جهانی اول
در جنگ جهانی اول شهر پاریس متحمل خسارات بسیاری شد، با این حال به خاطر اجتماعات هنری و فرهنگی خود و زندگی شبانه شهره بود. پس از پیروزی فرانسوی‌ها و بریتانیایی‌ها در جنگ و امضای پیمان صلح، فعالیت‌های فرهنگی و هنری در شهر مجدداً رونق سابق خود را بازیافت و پاریس به مکانی جذاب برای زندگی بزرگان هنر در جهان تبدیل شد. در این دوره هنرمندان بزرگی نظیر ایگور استراوینسکی آهنگساز روس، پابلو پیکاسو نقاش شهیر اسپانیایی، سالوادور دالی هنرمند بزرگ اسپانیایی و ارنست همینگوی نویسندهٔ مشهور آمریکایی در این شهر اقامت داشتند.
جنگ جهانی دوم
پاریس تنها پنج هفته پس از ورود فرانسه به جنگ جهانی دوم در ژوئن ۱۹۴۰ توسط ارتش آلمان نازی اشغال شد، و تا اوت ۱۹۴۴ تحت اشغال نازی‌ها بود. با وجود فتح پاریس بدست آلمانی‌ها بسیاری از آثار تاریخی و فرهنگی پاریس از آسیب و صدمات در امان ماندند. از دلایل این امر می‌توان عدم مواجههٔ آلمان‌ها با مقاومت زیاد و عدم وجود اهداف استراتژیک برای بمباران در مرکز شهر بر می‌گردد.
پس از جنگ جهانی دوم
دوره بعد از جنگ بزرگترین دوران توسعهٔ پاریس پس از دوران حکومت جمهوری سوم (تا ۱۹۱۴) بود. در این دوران احداث تراموای شهری و اتوبان‌های مدرن در دستور کار قرار گرفت. علاوه بر آن اتوبان کمربندی عظیمی نیز به دور پاریس کشیده شد. شروع احداث منطقه اقتصادی لا دفانس نیز در این دوره رخ داد.
رشد اقتصادی
در دهه هفتاد صنایع به‌طور کامل از درون شهر خارج شدند و موسسات از شکل سنتی خود به شکلی مدرن تبدیل گشتند. رونق اقتصادی پاریس را به یکی از گران‌ترین نقاط شهری دنیا تبدیل کرد و پاریسی‌ها نیز یکی از بالاترین درآمدهای سرانه اروپا را بدست آوردند. به خاطر این رشد سریع و ایجاد فاصله طبقاتی بین پاریس و حومه آن در طول دهه ۱۹۸۰، در طی سالهای اخیر تظاهرات و درگیری‌های فراوانی بین ساکنان حومه پاریس و نیروهای دولتی صورت گرفته‌است، که از این جمله می‌توان به تظاهرات گسترده حاشیه‌نشینان و مهاجران در سال ۲۰۰۵ اشاره کرد.
جغرافیا
پاریس در مرکز کمان رود سن قرار دارد و شامل ۲ قسمت جزیره مانند است. ایل سن لویی بخش کوچکتر و ایل دو لا سیته قسمت بزرگتر را تشکیل داده و شامل بخش قدیمی شهر است. پاریس در زمینی بسیار هموار و صاف قرار گرفته‌است. ارتفاع شهر پاریس از سطح دریادر حدود ۳۵ متر است. ارتفاع پست‌ترین نقطه پاریس از سطح دریا در حدود ۲۴ متر از سطح دریا و بلندترین نقطه آن که مون‌مارتر نام دارد دارای ارتفاع ۱۳۰ متر از سطح دریاست.مساحت هستهٔ اصلی پاریس حدود ۱۰۵ کیلومتر مربع است، اما منطقهٔ شهری پاریس و حومهٔ آن در حدود ۱۴۵۷ کیلومتر مربع مساحت دارد که ۱۳۸ برابر هستهٔ اصلی شهر است. منطقهٔ شهری پاریس و حومه شامل چند شهر و تعداد زیادی روستا بوده که با توسعهٔ پاریس در دهه‌های گذشته به صورت قسمتی از شهر درآمده‌اند. وسعت هسته اصلی شهر پاریس به جز دو پارک وسیع به نام‌های پارک بولونی و پارک ونسن در حدود ۸۷ کیلومتر مربع است.
آب و هوا
پاریس دارای آب و هوایی اقیانوسی است و تحت تأثیر جبهه‌های هوای اقیانوس اطلس شمالی قرار دارد.
متوسط دمای سالیانه پاریس ۱۵ درجه سانتیگراد است. بالاترین دمای ثبت شده در پاریس برابر ۴۰٫۴ درجه سانتیگراد بوده که در سال ۱۹۴۸ ثبت شده‌است. پایین‌ترین دمای ثبت شده در این شهر نیز برابر ۲۳٫۹- درجه سانتیگراد بوده که در سال ۱۸۷۹ ثبت شده بوده‌است.
بارندگی در تمام طول سال در پاریس اتفاق می‌افتد. پاریس به خاطر باران‌های ناگهانی‌اش معروف است. متوسط میزان بارش سالانه در پاریس حدود ۶۴۱ میلی‌متر است.بارش برف در این شهر به ندرت اتفاق می‌افتد، و در بیشتر موارد میزان بارش برف به حدی است که بیش از ۲۴ ساعت بر روی زمین باقی نمی‌ماند.
چشم‌انداز شهر
پاریس مدرن امروزی حاصل تغییرات میانه سده ۱۹ میلادی است. برای قرن‌ها پاریس دارای خیابان‌های باریک و کم عرض بود، اما از سال ۱۸۵۲ با شروع عملیات بارون هاوسمن خیابان‌های باریک به خیابان‌های عریض تبدیل شدند. از این دوران تا به امروز ارتفاع ساختمان‌های هر خیابان در پاریس با توجه به عرض آن خیابان انتخاب شده‌است. بسیاری از ساختمان‌های قرن نوزدهم کماکان در پاریس پابرجا هستند و استفاده می‌شوند.
معماری
با توجه به وجود قوانین بسیار سخت برای ساخت و ساز و عدم اجازه برای ساخت ساختمان‌های بلند بسیاری از موسسات نظیر موسسات تجاری، دانشگاه‌ها، موسسات تحقیقاتی و وزارت خانه‌ها به حاشیه شهر پاریس و به ویژه منطقه لا دفانس انتقال یافته‌اند.
این قوانین باعث شده‌است که شهر پاریس چهره‌ای تاریخی به خود گرفته و به قول اروپایی‌ها به موزه‌فیکاسیون (muséification) یا موزه بصری تبدیل شود.
بسیاری از ساختمان‌های اداری پاریس که هنوز در محدوده مرکزی شهر قرار دارند قصد انتقال دفاتر خود را به حومه شهر و به ویژه به منطقه لا دفانس دارند. منطقه اقتصادی دفنس میزبان دفاتر و مراکز مهم اداری، تجاری، اقتصادی و فرهنگی فرانسه و اروپا است. منطقه اقتصادی لا دفانس، دفاتر شرکت‌های بزرگ تولید مواد غذایی درRungis، دانشگاه‌های مهمی چون دانشگاه پلی تکنیک پاریس، HEC, ESSEC, INSEAD و…، تعدادی از معروفترین آزمایشگاه‌های تحقیقاتی جهان (در منطقه سالکی و ایوری)، مجموعه‌های عظیم ورزشی نظیر استاد دو فرانس در سن دنی و بعضی از وزراتخانه‌ها مانند وزارت حمل و نقل فرانسه در حومه پاریس قرار گرفته‌اند. طبق اعلام مسئولین آرشیو ملی فرانسه نیز تا سال ۲۰۱۰ به حومه پاریس منتقل می‌شود.
نیاز به پاریسی بزرگتر از سوی دولتمردان فرانسوی نیز درک شده به‌طوری‌که این موضوع از سال ۲۰۰۷ در دستور کار قرار گرفته و نتیجه نهایی آن نیز در انتخابات بهار ۲۰۰۸ شورای شهر پاریس مشخص خواهد شد.
خیابان‌ها، میدان‌ها و محلات معروف پاریس
بخش مرکزی شهر
- میدان باستیل(Place de la Bastille): این میدان هم به خاطر نقش تاریخی و هم به خاطر فعالیت‌های سیاسی صورت گرفته در آن از شهرت برخوردار است. بسیاری از اتفاقات تأثیرگذار تاریخ فرانسه در این مکان حادث شده‌است. امروزه نیز به خاطر بُعد تاریخی آن از این محل برای برگزاری اجتماعات اجتماعی، سیاسی و راهپیمایی‌ها استفاده می‌شود. از جمله می‌توان از تظاهرات و اعتراضات سندیکاهای کارگری فرانسه در ۲۸ ماه مارس سال ۲۰۰۶ میلادی در این میدان نام برد.
- خیابان شانز الیزه (Champs-Elysées): خیابان قرن هفدهمی پاریس با درختان زیبای حاشیه خود یکی از پرجاذبه‌ترین نقاط گردشگری در دنیا محسوب می‌شود. این خیابان حدفاصل میدان کنکورد و تاق نصرت تریومف قرار گرفته و یکی از مهمترین مراکز خرید و تفریح در پاریس محسوب می‌شود. این خیابان در نزد فرانسوی‌ها ملقب به (La plus belle avenue du monde) به معنی «زیباترین خیابان جهان» است.
- میدان کنکورد: این میدان در منتهی‌الیه خیابان شانز الیزه قرار گرفته‌است. در گذشته این میدان به نام لویی پانزدهم نامیده می‌شد.
در طول انقلاب اول فرانسه و در دوره معروف به ترور، دستگاه گیوتین در این میدان نصب شده بود. سر بسیاری از مشاهیر آن دوره فرانسه نظیر لویی شانزدهم، ماری آنتوانت، ماکسیمیلیان ربسپیر و آنتوان لاوازیه در این میدان به زیر گیوتین رفته‌است.
در این میدان و در حاشیه خیابان رویال ساختمان وزارت بحریه فرانسه، هتل کریلیون و سفارت ایالات متحده آمریکا قرار دارد. در سوی دیگر میدان، باغ تویلری که به موزه لوور منتهی می‌شود، قرار گرفته‌است. یکی از اضلاع میدان کنکورد به میدان دیگری به نام وندوم متصل است در این میدان نیز هتل‌های مجلل ریتز و وندوم و تعداد بسیار زیادی جواهر فروشی مجلل و معروف قرار دارد. علاوه بر این در این ۲ میدان سالن‌های مد بسیاری از معروفترین طراحان لباس دنیا و شرکت‌های مشهور مُد قرار دارند.
در مرکز این میدان ستون تاریخی ابلیسک قرار دارد. این ستون از سوی والی مصر، محمدعلی پاشا در زمان پادشاهی شارل دهم، به فرانسه هدیه شده‌است. قدمت این ستون ۳۳۰۰ سال بوده و به دوره رامسس دوم بازگشته و قدیمی‌ترین اثر موجود در فضای شهری پاریس است.
- محله له‌ال (Les Halles): این محله جایگاه قبلی بازارهای عرضه محصولات پروتئینی پاریس است. تا سال ۱۹۷۰ این بازار در این مکان قرار داشت. در کنار این بازار ایستگاه مرکزی متروی پاریس با نام ایستگاه شاتل له ال قرار دارد. این ایستگاه بزرگترین ایستگاه مترو در جهان است.
در سال ۱۹۷۱ این بازار تخریب و به مکان جدیدی تحت عنوان «Rungis» در حومه پاریس منتقل شد. این مرکز هم‌اکنون بزرگترین مرکز ارائه محصولات پروتئینی در جهان است.
- محله لومری (Le Marais): محله‌ای است در کنارهٔ رود سن. این محله به خاطر آزادی فرهنگی فراوان و وجود جمعیت زیاد یهودیان و همجنس‌گرایان مرد مشهور است.
- خیابان مونتاین (Avenue Montaigne): خیابانی است جنب خیابان شانز الیزه؛ این خیابان پذیرای تعداد زیادی از سالن‌های مُد معروف جهان نظیر شنل (Chanel)، دیور(Dior)، ولنتینو (Valentino)، لویی ویتون (Louis Vuitton)، ژیوونشی (Givenchy)، نینا ریچی (Nina Ricci)، سلین (Céline)، امانوئل آنگارو (Emmanuel Ungaro) و جواهرفروشی‌های مشهوری چون بولگاری (Bulgari) و سن دوپونت (ST Dupont) است.
- محله مون‌مارتر (Montmartre): تپه‌ای است تاریخی که بر فراز آن کلیسای مشهور سکره کر قرار دارد. مونتمارتر همیشه به خاطر وجود تعداد بسیار زیاد استودیوها و کافه‌های مملو از هنرمندان خود مشهور بوده‌است.
- محله مون پارناس (Mont Parnasse): محله‌ای است در ساحل چپ رود سن. این مکان به علت استودیوهای موسیقی و کافه‌های خود مشهور است. ایستگاه بزرگ مترو مون پارناس و بلندترین برج مسکونی تجاری و اداری پاریس با نام برج مون پارناس نیز در این محله واقع است.
- خیابان لوپِرا (L’opéra): به محدوده اطراف کاخ گارنیه یا اپرا گارنیه محله لوپرا اطلاق می‌شود. این محل جایگاه اصلی دفاتر و موسسات اعتباری و فروشگاه‌های زنجیره‌ای است. به عنوان مثال می‌توان از فروشگاه‌های زنجیره‌ای پرنتام (Printemp) و لافایت (Galeries Lafayette) نام برد. همچنین دفاتر موسسات عظیم مالی چون کردیت لیونه (crédit Lyonnais) و امریکن اکسپرس (American Express) نیز در این محله قرار دارد.
- محله لاتین (Quartier Latin): محله‌ای ست مربوط به قرن ۱۲ میلادی حدفاصل میدان موبرت و دانشگاه سوربن. این محله به خاطر فضای دوستانه خود و همچین تعداد بسیار زیادی بیسترو (رستوران‌ها و کافه‌های بسیار کوچک) و آثار دیدنی متعدد خود مشهور است. در محدوده این خیابان علاوه بر دانشگاه سوربن دانشگاه‌هایی چون دانشگاه نورمال سوپریور، دانشگاه پاریس تک، دانشگاه ژوسیو، دانشگاه پاریس ۲ یا دانشگاه پانتئون، دانشگاه پاریس ۳ یا دانشگاه سوربن جدید، دانشگاه پیر و ماری کوری، دانشسرای عالی ملی هنرهای زیبای پاریس و مدرسه عالی معدن قرار دارند. این امر باعث شده که این محله به قطب دانشگاهی پاریس تبدیل شود. وجود این دانشگاه‌ها یکی از دلایل جو گرم و دوستانه این خیابان نیز هست. علاوه بر دانشگاه‌ها، اماکن مشهور و دیدنی دیگری چون میدان سن-میشل، معبد پانتئون، هتل کلونی، کاخ لوکزامبورگ، تئاتر اودئون، کاخ دولامونه و ساختمان فرهنگستان فرانسه در این محله قرار دارند.
- سنت اونوره (Faubourg saint-Honoré): این محله نیز یکی دیگر از مراکز مُد پاریس است. سالن‌های مد مارک‌هایی همچون هرمز (Hermès)، کریستین دیور (Chiristian Dior)، کریستین لاکروآ (Christian Lacroix)، ورساچه (Versace)، ژیوونشی (Givenchy)، لانوین (Lanvin)، گای لاروش (Guy Laroche)، ایو سن لورن (Yves Saint-Laurent)، ژان پل گولتیه (Jean-Paul Gaultier) و کلوئه[۸۱] (Chloé) در این مکان قرار دارد. علاوه بر این، مراکز مهم سیاسی چون کاخ الیزه وزارت کشور فرانسه، سفارت ژاپن، سفارت بریتانیا و ایرلند و اقامتگاه سفیر آمریکا و کانادا در این محله قرار دارند.
حاشیه شهر
- محله لا دفانس (La Défense): حومه مهم شهر پاریس است این منطقه یکی از بزرگترین و مهمترین مراکز اقتصادی تجاری جهان محسوب می‌شود. منطقه دفانس در حاشیه غربی شهر پاریس واقع شده و در امتداد محور خیابان شانز الیزه قرار دارد. این منطقه میزبان بسیاری از دفاتر و شرکت‌های بزرگ و رده اول جهان است. این منطقه در سال ۱۹۵۸ توسط دولت فرانسه بدین منظور ساخته شد. در مجموع حدود ۳٫۵ میلیون متر مربع فضای اداری در این منطقه قرار دارد که تشکیل دهنده بزرگترین منطقه تجاری و اقتصادی اروپا است.
- تاق بزرگ در منطقه لادفانس که میزبان وزارت حمل و نقل فرانسه است نیز در این محله قرار دارد.
- محله سن‌دُنی (Plaine Saint-Denis): این مکان سابقاً محله‌ای صنعتی بود اما در طول ۱۰ سال گذشته تغییر ماهیت داده‌است. امروزه این محل میزبان مجموعه ورزشی استاد دو فرانس و منطقه اقتصادی لندی فرانس است. چندین آسمان‌خراش و ۲ خط سریع‌السیر مترو نیز در این منطقه وجود دارد. همچنین دفاتر تعدادی از شبکه‌های تلویزیونی فرانسه و استودیوهای فیلم‌سازی این کشور نیز در این محله قرار دارد. صومعه مشهور سن دنی، میزبان آرامگاه بسیاری از پادشاهان قدیم فرانسه، نیز در این منطقه واقع است.
- محله وال دو سن (Val de Seine): دفاتر رسانه‌های اصلی پاریس و فرانسه در این منطقه قرار گرفته‌است. شبکه‌های تلویزیونی مشهور فرانسه و جهان نظیر TF1 , France2 , Canal+ , France24 , EuroSport , Arté , TPS از جمله این دفاتر هستند. همچنین شرکت‌های بزرگ ارتباطات و IT مانند Neuf Cegetel و دفتر اروپا ، آفریقا و خاورمیانه شرکت مایکروسافت در این منطقه قرار دارند.
عمارت‌ها و بناهای مشهور و دیدنی پاریس
معروفترین آثار شهر پاریس کلیسای قرن دوازدهمی نوتردام واقع در ایل دو لا سیته، برج ایفل و تاق نصرت (تریومف) می‌باشند. برج ایفل ابتدا به صورت موقت جهت نمایشگاه جهانی سال ۱۸۸۹ توسط گوستاو ایفل بنا شد، اما با حفظ آن پس از این تاریخ امروزه در نزد جهانیان به عنوان نماد شهر پاریس شناخته می‌شود.
عمده بناهای مشهور پاریس در محدوده میدان شارل دوگل (میدان دلتوال سابق) واقع شده‌اند. از جمله موزه لوور، باغ تویلری، خیابان شانز الیزه، تاق نصرت پیروزی (تریومف)، گراند پله، پتیت پله، میدان کنکورد و بسیاری آثار دیگر. بخش دیگری از این آثار که شامل بناهای مدرن و امروزی شهر پاریس می‌شوند در محدوده منطقه لا دفانس قرار گرفته‌اند.
علاوه بر این ۲ منطقه آثار متعدد فراوانی نیز در سرتاسر شهر پاریس وجود دارند. موزه انولید که مقبره بسیاری از سربازان و افتخارآفرینان فرانسه از جمله ناپلئون است، قلعه کونسیرژری که محل نگهداری لویی شانزدهم، ماری آنتوانت و خانواده سلطنتی فرانسه قبل از اعدام در جریان انقلاب بود، ۲ مجسمه ملقب به آزادی واقع در ایل دوسیژن و کاخ لوکزامبورگ که نمونه بزرگ آنها در سال ۱۸۸۶ از سوی ملت فرانسه به ملت آمریکا هدیه داده شد، بخش دیگری از این آثار دیدنی هستند.
کاخ گارنیه یا اپرا گارنیه که در زمان امپراتوری دوم ساخته شده نیز از دیگر بناهای دیدنی شهر پاریس محسوب می‌شود. موزه لوور که امروزه یکی از مشهورترین موزه‌های جهان است نیز در بنای کاخ سابق لوور قرار دارد. دانشگاه سوربن نیز که بخش اصلی دانشگاه پاریس را تشکیل می‌دهد نیز در محله لاتین قرار گرفته‌است.
علاوه بر کلیسای نوتردام کلیساهای مشهور و زیبای دیگری نیز از جمله کلیسای سن-شپل، کلیسای مادلین و کلیسای سکره‌کر دو مون‌مارتر نیز در این شهر قرار گرفته‌اند.
باغ‌ها ٫ پارک‌ها و فضای‌سبز
یکی از دو باغ قدیمی معروف پاریس باغ تویلری است که در قرن ۱۶ در حاشیه رود سن نزدیک کاخ لوور و در قسمت چپ پارک لوکزامبورگ ساخته شده‌است که برای کاخ خصوصی کاترین دو مدیچی ساخته شده‌است. دیگر باغ معروف پاریس باغ گیاهان است. این باغ به دستور گای دو لابروس پزشک مخصوص لویی سیزدهم برای پرورش گیاهان دارویی ساخته شد، و نخستین باغ عمومی پاریس است.قدمت دیگر باغ‌های بزرگ پاریس به دوران امپراتوری دوم بر می‌گردد. پارک‌های بوت شامون، مونتسوری و مونسو که به وسیله ژان شارل آلفان، یکی از مهندسان ناپلئون سوم، ساخته شده‌اند. دیگر پارک‌ها به دستور بارون هاوسمن ساخته شده‌اند که شامل پارک جنگلی بولوین و ونسن می‌شوند. از دیگر پارک‌های بزرگ پاریس می‌توان پارک دولاویل ساخته شده توسط آرشیتکت معروف برنارد شومی را نام برد. پاریس با دارا بودن ۴۷۵٬۰۰۰ درخت از ۱۲۰ گونه مختلف گیاهی سبزترین پایتخت اروپا است. در مجموع پاریس دارای بیش از ۴۰۰ پارک عمومی است.
گورستان‌های پاریس
ساخت گورستان‌های امروزی پاریس به سال ۱۸۰۴ میلادی برمی‌گردد. تا قبل از این تاریخ هر یک از کلیساهای پاریس دارای یک گورستان اختصاصی بودند اما از اواخر قرن ۱۸ میلادی تصمیم به ساخت گورستانی واحد برای پاریس گرفته‌شد. با توسعه شهر پاریس و پر شدن این گورستان، گورستان‌های دیگری نیز جهت تدفین مردگان در حاشیه این شهر ساخته شد که از معروفترین آنها می‌توان به گورستان مشهور پرلاشز، گورستان مون پارناس، گورستان مون مارتر و گورستان پاسی نام برد.
در قرن بیستم نیز بنا به توسعه این شهر گورستان‌هایی به آن افزوده شدند که می‌توان به گورستان سن اوون، گورستان دیوری و گورستان باژنو نام برد.
تعدادی از گورستان‌های پاریس ارزش تاریخی و فرهنگی بالایی دارند، از آن جمله می‌توان از گورستان پرلاشز نام برد که آرامگاه بسیاری از مردان و زنان بزرگ جهان نظیر بالزاک، کلود برنارد، صادق هدایت، ادیت پیاف، غلامحسین ساعدی، اسکار وایلد، امیل زولا، مولیر و فردریک شوپن است نام برد. این گورستان به عنوان مشهورترین گورستان جهان شناخته می‌شود.
مترو
متروی پاریس در سال ۱۹۰۰ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۱۴ خط و ۳۰۳ ایستگاه می‌باشد. این مترو از قدیمی‌ترین متروهای جهان محسوب می‌شود.
روابط بین‌المللی[ویرایش]
پاریس دارای یک شهر خواهر و تعدادی شهر شریک است.
شهر خواهر
رم، ایتالیا، از سال ۱۹۵۶ (Seule Paris est digne de Rome; seule Rome est digne de Paris / Solo Parigi è degna di Roma; Solo Roma è degna di Parigi / “تنها پاریس شایسته رم است؛ تنها رم شایسته پاریس است”).
شهرهای شریک
|
|
منبع:ویکی پدیا فارسی
فرانکفورت
فرانکفورت (به آلمانی: Frankfurt am Main)، با جمعیت ۷۶۱٫۵۶۱ نفر، بزرگترین شهر ایالت هسن در آلمان و پنجمین شهر بزرگ آلمان می‌باشد. این شهر به مدت پنج قرن شهر آزاد فرانکفورت نام داشت و یکی از مهمترین شهرهای امپراتوری مقدس روم بود که در سال ۱۸۶۶ حاکمیت مستقل خود را از دست داد.
اقتصاد و موقعیت
فرانکفورت امروزه یکی از ثروتمندترین مراکز اروپا و مرکز فرهنگ، ادبیات و همچنین بانکها است. فرانکفورت با حومه‌اش راین-ماین، بعد از راین-رور بزرگترین مرکز حومه‌ای آلمان به‌شمار می‌رود.
فرانکفورت قرارگاه بانک مرکزی اروپا و مهمترین شهر اقتصادی قاره اروپا است. این شهر همچنین به دلیل دارا بودن نمایشگاه در جهان شهرت پیدا کرده‌است. در عین حال یکی از بزرگترین مناطق حمل و نقل اروپا نیز است. موقعیت مرکزی فرانکفورت در اروپا نیز باعث رشد فرودگاه فرانکفورت نیز شده‌است.
بدون همتا در کل اروپا، آسمانخراش‌های فرانکفورت نیز هستند که به Frankfurter Skyline شهرت یافته‌اند. دانشگاه گوته فرانکفورت به نام گوته نام‌گذاری شده و فرانکفورت از این گذشته دارای یک دانشسرای عالی صنعتی، دانشگاه هنرهای تجسمی (اشتدل)، دانشگاه فلسفه و الهیات، دانشگاه موسیقی و هنرهای نمایشی و مدرسه بین‌المللی اقتصاد و مدیریت نیز است.
تاریخ
نام فرانکفورت بر ماین از Franconofurt مشتق می‌شود؛ که Franco به قوم ژرمن فرانک‌ها برمی‌گردد. furt نیز به معنی منطقه کم‌عمق رود یا نهری است که گذر از آن برای انسان میسر است (پایاب). در این منطقه آلمان‌ها و فرانک‌ها باهم زندگی می‌کردند. نام فرانکفورت بر ماین نخستین بار در یکی از متن‌های رسمی شارلمانی ۲۲ فوریه ۷۹۴ استفاده شد.
در امپراتوری مقدس روم، فرانکفورت یکی از مهمترین شهرها بود. امپراتور آلمان، از سال ۸۵۵ در فرانکفورت انتخاب می‌شد و در آخن تاج‌گذاری می‌کرد. از سال ۱۵۶۲ نیز تاج‌گذاری امپراتور، حتی در شهر فرانکفورت انجام می‌گرفت. این سنت در سال ۱۷۹۲ و با انتخاب فرانس دوم پایان پذیرفت.
در جنگ سی‌ساله (جنگ داخلی بین دو مذهب در آلمان)، فرانکفورت بی‌طرف ماند، ولی با اپیدمی طاعون در خود و حومه‌اش مواجه شد. بعد از پایان جنگ، فرانکفورت سلامت خود را بازیافت.
در جنگ‌های ناپلئونی، فرانکفورت توسط نیروهای فرانسوی اشغال شد. بعد از انقلاب مارس ۱۸۴۸ فرانکفورت مرکز اولین مجمع ملی آلمان (پارلمان آلمان) بود.
فرانکفورت استقلال خود را در جنگ اتریش-پروس از دست داد، هنگامی که پروس به چند ایالت کوچکتر تقسیم‌بندی شد که یکی از آنها شهر آزاد فرانکفورت بود.
سال ۱۹۱۴ شهروندان فرانکفورت دانشگاه آن را تأسیس کردند که بعدها نام دانشگاه یوهان ولفگانگ گوته را بر خود گرفت. در جنگ جهانی دوم فرانکفورت بارها بمب‌باران شد و حدود ۵۵۰۰ شهروند آن جان خود را از دست دادند. پس از جنگ جهانی، مانند سایر شهرهای دیگر آلمان، فرانکفورت شکوفایی خود را باز به دست آورد. در دوران آلمان تحت اشغال متفقین این مرکز منطقه اشغال نظامی ایالات متحده بود.
اماکن دیدنی
فرانکفورت دارای آسمان خراش‌های بلند، خانه اپرا، سالن‌های تئاتر، باغ وحش، مراکز خرید و پارک‌های متنوع می‌باشد و بیش از ۵۰ موزه را در خود جای داده‌است.
شهرهای خواهر
فرانکفورت با شهرهای زیر خواهر است:
- 1960 لیون، فرانسه
- 1966 بیرمنگام، بریتانیا
- 1971 میلان، ایتالیا
- 1979 قاهره، مصر
- 1988 گوانگ‌ژو، چین
- 1989 تورنتو، کانادا
- 1990 پراگ، جمهوری چک
- 1990 بوداپست، مجارستان
- 1991 لایپزیگ، آلمان
- 1991 گرانادا، نیکاراگوئه
- 2005 دوبی، امارات متحده عربی
- 2011 یوکوهاما، ژاپن
منبع:ویکی پدیا فارسی
سرود-ملی-ایتالیا
سرود ایتالیاییان (Il Canto degli Italiani) نام سرود ملی کشور ایتالیا است. این سرود در میان مردم بیشتر با نام «سرود ماملی» (Inno di Mameli) معروف است. سراینده آن گوفردو ماملی است که اشعار آن را در پاییز ۱۸۴۷ زمانی که در جنوآ دانشجو و ۲۰ ساله بود سرود.
این اشعار در فضای کوشش‌های مردمی برای دست یافتن به یک‌پارچگی و استقلال ایتالیا در پس‌زمینه جنگ علیه اتریش سروده شده‌اند. آهنگ این سرود دو ماه پس از سروده شدن اشعار، در شهر تورین و توسط میکله نوارو که او هم اهل جنوآ بود ساخته شد.
متن:
|
|
منبع:ویکی پدیا فارسی
پالرمو
| پالرمو Palermo |
|
|---|---|
| شهر | |
|
چشم‌انداز شهر پالرمو |
|
 |
|
|
پالرمو |
|
| مختصات: ۳۸°۰۷′ شمالی ۱۳°۲۲′ شرقی / ۳۸٫۱۱۷°شمالی ۱۳٫۳۶۷°شرقیمختصات: ۳۸°۰۷′ شمالی ۱۳°۲۲′ شرقی / ۳۸٫۱۱۷°شمالی ۱۳٫۳۶۷°شرقی | |
| فهرست کشورهای جهان | ایتالیا |
| فهرست ناحیه‌های ایتالیا | سیسیل |
| فهرست استان‌های ایتالیا | استان پالرمو |
| بنیانگذاری | ۷۳۶ (پیش از میلاد) |
| حکومت | |
| • شهردار | دیه گو کاماراتا |
| مساحت | |
| • کل | ۱۵۸٫۹ کیلومتر مربع (خطای عبارت: نویسه نقطه‌گذاری شناخته نشده «۶» مایل مربع) |
| ارتفاع | ۴۶ متر (خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار پا) |
| جمعیت (۲۰۰۹) | |
| • جمعیت | ۶۵۷٬۹۳۵ |
| • تراکم | خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار/کیلومتر مربع (خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار/مایل مربع) |
| نام اهلیت | Palermitani |
| منطقهٔ زمانی | CET (یوتی‌سی ۱+) |
| • تابستان (DST) | CEST (یوتی‌سی ۲+) |
| کد پستی | ۹۰۱۰۰ |
| پیش‌شماره(های) تلفن | ۰۹۱ |
| وبگاه | |
سرود-ملی-ایتالیا
سرود ایتالیاییان (Il Canto degli Italiani) نام سرود ملی کشور ایتالیا است. این سرود در میان مردم بیشتر با نام «سرود ماملی» (Inno di Mameli) معروف است. سراینده آن گوفردو ماملی است که اشعار آن را در پاییز ۱۸۴۷ زمانی که در جنوآ دانشجو و ۲۰ ساله بود سرود.
این اشعار در فضای کوشش‌های مردمی برای دست یافتن به یک‌پارچگی و استقلال ایتالیا در پس‌زمینه جنگ علیه اتریش سروده شده‌اند. آهنگ این سرود دو ماه پس از سروده شدن اشعار، در شهر تورین و توسط میکله نوارو که او هم اهل جنوآ بود ساخته شد.
متن:
|
|
منبع:ویکی پدیا فارسی
پالرمو
| پالرمو Palermo |
|
|---|---|
| شهر | |
|
چشم‌انداز شهر پالرمو |
|
|
|
|
پالرمو |
|
| مختصات: ۳۸°۰۷′ شمالی ۱۳°۲۲′ شرقی / ۳۸٫۱۱۷°شمالی ۱۳٫۳۶۷°شرقیمختصات: ۳۸°۰۷′ شمالی ۱۳°۲۲′ شرقی / ۳۸٫۱۱۷°شمالی ۱۳٫۳۶۷°شرقی | |
| فهرست کشورهای جهان | ایتالیا |
| فهرست ناحیه‌های ایتالیا | سیسیل |
| فهرست استان‌های ایتالیا | استان پالرمو |
| بنیانگذاری | ۷۳۶ (پیش از میلاد) |
| حکومت | |
| • شهردار | دیه گو کاماراتا |
| مساحت | |
| • کل | ۱۵۸٫۹ کیلومتر مربع (خطای عبارت: نویسه نقطه‌گذاری شناخته نشده «۶» مایل مربع) |
| ارتفاع | ۴۶ متر (خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار پا) |
| جمعیت (۲۰۰۹) | |
| • جمعیت | ۶۵۷٬۹۳۵ |
| • تراکم | خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار/کیلومتر مربع (خطای عبارت: عملگر < دور از انتظار/مایل مربع) |
| نام اهلیت | Palermitani |
| منطقهٔ زمانی | CET (یوتی‌سی ۱+) |
| • تابستان (DST) | CEST (یوتی‌سی ۲+) |
| کد پستی | ۹۰۱۰۰ |
| پیش‌شماره(های) تلفن | ۰۹۱ |
| وبگاه | |
Fennistics)Bachelor)
بچلر (به انگلیسی: The Bachelor) برنامه تلویزیونی واقع نمای آمریکایی با موضوع دوستیابی و روابط عاشقانه است که پخش آن از مارس ۲۰۰۳ از ای بی سی آغاز شد.
منبع:ویکی پدیا فارسی
زبان هلندی
زبان هُلَندی، (به هلندی: Nederlands) و (به انگلیسی: Dutch) زبان ملی هلند و یکی از سه زبان رسمی بلژیک است. البته زبان هلندی بلژیک را فلَندری می‌نامند. زبان هلندی از شاخه ژرمنی خانواده زبان‌های هندواروپایی است.
تاریخچه
تاریخ زبان هلندی (نیدرلندی)، در اصل از زبان گروه راین ـ وزر و به‌ویژه زبان مردم فرانک (که در طول سده‌های چهارم و پنجم پیش از میلاد، به بیشتر نواحی این سرزمین وارد شدند) اشتقاق شده‌است.
گسترش زبان نیدرلندی امروزی، با تاریخ سیاسی و اقتصادی منطقه گره خورده‌است. در میانه سده شانزدهم، کلام براباند (Brabant) و شهرهای عمده آنت‌ورپ (Antwerp) و بروکسل می‌رفت که این زبان، برای تمام منطقه نیدرلندی زبان، معیار گردد. سپس شورش در برابر اسپانیا روی داده و در طی آن، ایالت شمالی هلند از ایالت‌های جنوبی نیدرلندی جدا گردید.
این انشقاق سیاسی میان ایالات‌های متحد هلند در شمال و هلند اسپانیا در جنوب، دارای پیامدهای زبانشناختی درازآهنگ بود. تسلط فرهنگی فرانسه در جنوب در طی دوران فرمانروایی فرانسوی‌ها در فاصله سالهای ۱۸۱۴–۱۷۹۵ افزایش یافت اما در طول سالیانی که هلند و بلژیک مستقلاً متحد گردیدند (۳۰–۱۸۱۵) این غلبه فرهنگی کاهش یافته و دوباره ـ پس از تأسیس پادشاهی بلژیک در سال ۱۸۳۰ ـ رو به تزاید نمود. اما بعدها به قانون ۱۹۳۸ درباره این زبان انجامید که به موجب آن، زبان نیدرلندی، تنها زبان اداری در بلژیک شمالی شد و بعدها زبان نیدرلندی معیار ـ که در هلند برقرار شده بود ـ برای بلژیک شمالی نیز پذیرفته شد.
حوزه گسترش
با وجودی که زبان هلندی و هلندیبلژیک یکی هستند و دارای زبان معیار یکسانی هستند در زبان انگلیسی به زبان هلندی مردم هلند عبارت Dutch (هلندی) گفته می‌شود و عبارت Flemish برای فلاندری (هلندی بلژیک) بکار می‌رود. مورد استثناء، استان فریسلاند هلند است که در آن زبان فریزی رواج دارد. افزون بر اینها، در شمال بلژیک و بخش کوچکی از فرانسه که در غرب بلژیک قرار دارد نیز به این زبان تکلم می‌شود. زبان هلندی همچنین به‌عنوان زبان اداری در سورینام و آنتیل‌های هلند که مستعمرات سابق هلند می‌باشند استفاده می‌شود. زبانی اشتقاقی از این زبان که آفریکانس نام دارد یکی از زبان‌های ملی جمهوری آفریقای جنوبی می‌باشد (زبان دوم، انگلیسی است).
مشخصات
هلندی به‌عنوان یک زبان نوشتاری، کاملاً یکنواخت است. این زبان نوشتاری، در هلند و بلژیک تفاوت دارد اما این اختلاف، حتی کمتر از اختلاف میان انگلیسی نوشتاری در آمریکا و بریتانیا است. اما به عنوان زبانی گفتاری، زبانی بسیار گونه‌گون است.
در یک سو، هلندی معیار قرار دارد که Algemeen Beschaafd Nederlands (هلندی همگانی فرهیخته) خوانده می‌شود. این زبان، برای مقاصد رسمی و عمومی و زبان آموزش در مدرسه‌ها و دانشگاه‌ها است. هلندی معیار، در همه جا کمابیش یکنواخت است، اگرچه متکلمان آن، به سبب تکیه در سخن گفتن، منطقه که از آن آمده‌اند را نشان می‌دهند. از دیگر سو، گویش‌های محلی قرار دارد که میان خانواده و دوستان و نیز افراد یک روستا به کار می‌رود.
منبع:ویکی پدیا فارسی
فلاندر
| فلاندر (به هلندی: Vlaanderen) | ||
|---|---|---|
| ||
فلاندر در اروپا امروز. (ای جغرافیایی) | ||
| مختصات: ۵۰°۵۴′ شمالی ۴°۳۲′ شرقی | ||
| کشور |  بلژیک | |
| شهر | بروکسل | |
| منطقهٔ زمانی | CET (یوتی‌سی ۱+) | |
| • تابستان (DST) | CEST (یوتی‌سی ۲+) | |
فلاندْر (هلندی: Vlaanderen، فرانسوی: Flandre) منطقه زندگی مردم فلاندری است، که به منطقه بزرگی از فرانسه و بلژیک و جنوب هلند گفته می‌شد، اما اکنون معمولاً فقط بر منطقه فلمیش، یکی از دو ناحیه خودمختار بلژیک، دلالت دارد، که خود بزرگترین سرزمین فلاندرها است و بیشترین جمعیت فلاندر در آن می‌زیند. حال آن که به معنای تاریخی گستره‌ای فراخ‌تر داشته‌است. بروکسل، پایتخت بلژیک، اگرچه در ناحیه فلاندر جای گرفته‌است، اما به سبب تمرکز درازمدت نهادهای حکومت، که اغلب فرانسوی‌زبان بوده‌است، جمعیت فرانسوی‌زبان بزرگی را در خود جای داده‌است. از این رو بلژیک به سه ناحیه تقسیم شده‌است و به صورت فدرال اداره می‌شود. سرزمین فلاندر از شمال به هلند، از جنوب به ناحیه والونی بلژیک، از شمال شرق به دریای شمال و آب‌راه مانش محدود است. بخشی سرزمین فلاندر در خاک فرانسه جای دارد، که فلاندر فرانسه نام دارد. در جنوب هلند، به ویژه در برابانت شمالی، نیز بسیاری به لهجه فلاندری سخن می‌گویند.
پیشینه
اگرچه در سده‌های میانه کنت‌نشین فلاندر بخشی از پادشاهی فرانسه بود، اما بخش شرقی ش خراج‌گزار امپراتوری مقدس روم بود. در سده پانزدهم (میلادی) فیلیپ جسور، دوک بورگوندی، با مارگارت سوم، کنتس فلاندر، ازدواج کرد و سرنوشت فلاندر و بورگوندی به هم گره خورد. نوه ش فیلیپ قلمرو ش را چندان گسترد، که رقیبی برای پادشاه فرانسه به‌شمار می‌آمد. اما پسر ش ژان مارتن در جنگ کشته شد و پادشاه فرانسه دوک‌نشین بورگوندی را به قلمرو ش پیونداند. ماری بورگوندی، تنها فرزند ژان، که به ازدواج ماکسیمیلیان وارث دودمان هابزبورگ درآمده بود، بر باقی قلمرو پدر ش از جمله کنت‌نشین فلاندر فرمان راند. پس از او این سرزمین، که فلاندر هم بخشی از آن بود، به فرمان دودمان هابزبورگ درآمد، به هلند هابزبورگ آوازه یافت. در سده‌های جدید بخشی از جمهوری هلند شد.
منبع ویکی پدیا
بروکسل
بروکسل (Brussel در هلندی، Bruxelles در فرانسوی، Brussels در انگلیسی) پایتخت کشور بلژیک است. بروکسل مقر اصلی بیشتر نهادهای اتحادیه اروپا است. نام بروکسل از واژه هلندی Broekzele مشتق شده که به معنی «کلبهٔ مرداب» است .
شهر بروکسل ۱۴۰۰۰۰ نفر جمعیت دارد در حالیکه جمعیت منطقهٔ کلانشهری آن بین ۲٬۱۰۰٬۰۰۰ تا ۲٬۷۰۰٬۰۰۰ نفر تخمین زده می‌شود.
منطقهٔ پایتخت بروکسل سه ناحیهٔ فدرال بلژیک، والونی و فلاندر تشکیل شده‌است. این نواحی هر یک جزئی از مجموعهٔ بلژیک هستند و ساکنین بروکسل با جامعهٔ فرانسوی زبانان بلژیک و جامعهٔ فلاندرزها، تبادل فرهنگی و تحصیلاتی دارند.
بروکسل، مرکز جامعهٔ فرانسویان بلژیک (Communauté française Wallonie-Bruxelles در فرانسوی) و فلاندرز ((Vlaanderen)) است و تمامی موسسات فلاندرز در آن ساخته شده‌اند: پارلمان فلاندرز، دولت فلاندرز و تقسیمات مدیریتی آن، دو نهاد اصلی اتحادیهٔ اروپا و مجمع اتحادیهٔ اروپا – در بروکسل واقع شده‌اند: کمیسیون در ساختمان برلایمونت و مجمع در ساختمان جاستوس لیپسیوس. مؤسسه سوم، پارلمان اروپا است که در بروکسل واقع است و برخی جلسات عمومی اعضاء در این شهر (برخی دیگر در استراسبورگ) تشکیل می‌شود و مدیریت مرکزی آن در لوکزامبورگ است.
بروکسل محل نشست سیاسی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، اتحادیهٔ غرب اروپا (WEU) و سازمان اروپایی امنیت و ناوبری هوایی یوروکنترول (EUROCONTROL) است.
از لحاظ زبان، بلژیک به مناطق شمالی هلندی زبان (گویش فلاندری) و منطقه جنوبی فرانسوی زبان تقسیم شده‌است. هرچند زبان رسمی این دو منطقه عمدتاً یکسان است، در هر دو سمت، دو زبان استفاده می‌شود. منطقهٔ بروکسل رسماً دو زبانه‌است هرچند اکثریت با فرانسوی هاست.
ریشه‌شناسی
کلمهٔ بروکسل از زبان هلندی قدیم از کلمهٔ «بروگسلاً یا» برکزله «به معنی» مرداب «یا خانه‌ای که یک اتاق در مرداب دارد، گرفته شده‌است.» بروکزله «به زبان فرانسوی» بروکسلسل «تلفظ می‌شود. در تلفظ بلژیکی فرانسوی گاهی»k «تلفظ نمی‌شود و»z «به»s «تبدیل می‌شود. نام تمامی شهرهای دیگر درمنطقهٔ پایتخت بروکسل ریشهٔ هلندی دارد، به غیر از»Evere ” که ریشهٔ سلتیک دارد.
تاریخ
در سال ۹۷۷ پس از میلاد، امپراتور آلمانی، اتوی دوم، قلمرو دوک‌نشین لوتارینگیا در مرزهای غربی امپراتوری را به چارلز، دوک لوتارینگیا، پسر تبعیدی شاه لویی چهارم فرانسه، بخشید. بروکسل از آن زمان مورد توجه قرار گرفت: اسقف سنت گری، کلیسای کوچکی را روی جزیرهٔ کوچکی ساخت (۶۹۵). یک قرن بعد: سنت ویندیسیانوس در آن جزیره زندگی می‌کرد. هرچند گفته می‌شود که بروکسل با ساخت یک قلعهٔ کوچک توسط چارلز در سال ۹۷۹ درجزیرهٔ سنت گری، بنا نهاده شده‌است. وقف امپراتور کبیر اتوی دوم ثبت شده‌است. دوک چارلز، زیارتگاه کوچکی را در کلیسای سنت‌گری ساخت تا از آثار مقدس سنت گودولا حفاظت شود.
در سال ۱۰۴۱، بروکسل توسط لامبرت اول لیوون، که یکی از کنت‌های لیوون بود و پس از دوک برابانت بر کشورهای اطراف حکمرانی می‌کرد، تسخیر شد. به دستور او، دیوارهای شهر ساخته شدند. در قرن دوازدهم، این شهر کوچک به منطقه تجاری و توقفگاه “بروژ و گنت و کلون تبدیل شده بود. این امر باعث رشد و توسعهٔ روستا و افزایش جمعیت آن به ۳۰۰۰۰ نفر رسید. مرداب‌های اطراف را از بین بردند تا جای توسعهٔ بیشتر داشته باشند. کنت‌های لیووین در این زمان به دوک‌های برایانت تغییر نام دادند. (۱۱۸۴/۱۱۸۳) از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۷۹، دیوارهای جدید شهر ساخته شد چون محدودهٔ قبلی بسیار کوچک بود: این منطقه امروزه بنام حلقهٔ داخلی یا پنتاگون معروف است.
در قرن ۱۵، پس از ازدواج مارگارت سوم فلاندرز با فیلیپ دوم، فیلیپ شجاع دوک جدید برابانت به نام دوک بلرابانت متولد شد، که یک نژادش به ماکسیمیلیان اتریش بود که بعدها با ماری بورگاندی که در بروکسل متولد شده بود، ازدواج کرد. برابانت استقلالش را از دست داد ولی بروکسل به مرکز سلطنتی کشورهای پایین تبدیل شد. چارلز پنجم که وارث کشورهای پایین از سال ۱۵۰۶ بود (در شش سالگی) توسط عمه اش، مارگارت اتریشی (۱۴۸۰–۱۵۳۰) تا سال ۱۵۱۵ تعلیم دید و سپس در سال ۱۵۱۶ در کلیسای جامع سنت گودول در بروکسل، پادشاه اعلام شد.
پس از مرگ پدر بزرگش، ماکسیمیلیان اول، امپراتور روم مقدس در سال ۱۵۱۹، چالرز تبدیل به دوک اعظم امپراتوری اتریش گردید و امپراتور روم مقدس، که هیچ‌گاه خورشید در آن غروب نمی‌کند، گردید. در قصر سلطنتی گودنبرگ، چارلز پنجم در سال ۱۵۵۵ استعفاء داد. این قصر بی‌نظیر که در تمامی اروپا مشهور است و در ابتدا جایگاه دوک‌ها بود، گسترش زیادی پیدا کرد؛ ولی متأسفانه در سال ۱۷۳۱ در اثر یک آتش‌سوزی عظیم، نابود شد.
در سال ۱۶۹۵، بروکسل مورد هجوم شاه لویی چهاردهم فرانسه قرار گرفت. بمباران به‌وسیلهٔ توپ باعث نابود شدن مرکز شهر شد، بیش از ۴۰۰۰ خانه در آتش سوختند. در سال ۱۸۳۰، انقلاب بلژیک، پس از اجرای اپرای دانیل فرانکویس اسپیریت در تئاتر دامونای، رخ داد. در ۲۱ ژولای ۱۸۳۱، لئوپارد اول بلژیک، اولین پادشاه بلژیک، تاج‌گذاری کرد و بازسازی دیوارهای شهر و ساختمان‌ها را بر عهده گرفت.
پس از ۱۰ مه ۱۹۴۰، بروکسل توسط ارتش آلمان بمباران شد و آسیب‌های زیادی در سالهای ۱۹۴۴–۱۹۴۵ به آن وارد شد. فاجعهٔ استادیوم هیسل در تاریخ ۲۹ مه ۱۹۸۵ در بروکسل اتفاق افتاد. منطقه پایتخت بروکسل در ۱۸ ژوئیه ۱۹۸۹ بنیانگذاری شد. بروکسل به خاطر ارزش گذاشتن به تاریخش معروف است. این امر باعث شده که بیش از ۱۰۰ موزه در بروکسل وجود داشته باشد.
بروکسل به‌عنوان پایتخت بلژیک
هرچند عده‌ای عقیده دارند که کل بروکسل در اصل پایتخت بلژیک است، طبق قانون اساسی این کشور (ماده ۱۹۴) شهرداری این شهر پایتخت بلژیک محسوب می‌شود. برخی استدلال می‌کنند که استفاده از حروف کوچک در «ville» و «stad” “ville de Bruxelles” (French), “stad Brussel” (Dutch) در ماده ۱۷۴ بیانگر این مطلب است که کل شهر پایتخت است اما این استدلال پایه و اساس حقوقی ندارد هرچند شهر بروکسل پایتخت رسمی بلژیک است، وظایف پایتخت و محوری بین ۱۹ منطقه شهرداری تقسیم شده‌اند و در واقع سازمان‌های ملی بلژیک نه تنها در بروکسل واقع شده‌اند، بلکه در بقیهٔ ۱۸ منطقه نیز قرار دارند. اصطلاح «دی فاکتو» یعنی تمامی منطقه به‌عنوان پایتخت محسوب می‌شود و «دی چوری» یعنی فقط شهر بروکسل عنوان پایتخت را به خود به همراه دارد.
محل بروکسل در نقشه بلژیک
اماکن جالب توجه
- «گراند پالاس» (به هلندی: Grote Markt)، میدان مرکزی و مانند جواهری در تاج بروکسل است. این مکان بیشترین جاذبهٔ توریستی را دارد و از زان باروک، خانه‌های قدیمی قرن هفدهم در اطراف میدان دیده می‌شوند.
- قصر سلطنتی لاکن و قصر سلطنتی بروکسل
- موزهٔ سلطنتی هنرهای زیبای بلژیک
موزه‌های هنرهای زیبا (به فرانسوی: موزیز رویادس بیو آرت) از چهار بخش متصل به هم تشکیل شده و هنرهای استادان قدیمی و هنر مدرن را در خود جای داده‌است. در این موزه کارهایی از پیتربروگل، پیتر پل روبنز، دلوا و ماگریت به چشم می‌خورد. بروکسل زادگاه بسیاری از کارتون‌های کمدی معروف بلژیک مثل اسمورفس، لارگو وینج، تن‌تن و لوک خوش شانس بوده‌است. در جاهای مختلف شهر، نقاشی دیوار شخصیت‌های کارتونی ترسیم شده‌است.
- در نزدیکی هیسل، یک از سمبل‌های بلژیک وجود دارد که از سال ۱۹۸۵ باقی‌مانده و پارک مینی اروپا که مدل‌های کوچک از ساختمان‌های معروف اروپا را در خود جای داده‌است.
- مانکن پیس، یک مجسمهٔ کوچک نقره‌ای پسری که بر روی پایه فواره ادرار می‌کند.
- کلیساهای متعدد مانند کلیسای قلب مقدس در کوکلبرگ و کلیسای سنت میشل و سنت گودولا.
- طاق جشن و شادی
- لابورس/ دی بورس، مقر بازار بورس بلژیک
- لامونای / دی مونت، یک سالن اپرا.
- گراند پالاس| فرش گلها.
- شبکه گردشگری و تاکسی: انبار قدیمی خانواده‌های سیستم حمل و نقل.
- پالایس استوکلت
- مایسون هورتا
- خیابان لوئیس، خیابانی در منطقهٔ شیک پوشان بروکسل
فولکلور
بروکسل به خاطر فرهنگ سنتی و آداب محلی اش، یکی از سرزنده‌ترین مردم را در کشور دارد:
- روش زندگی و رسوم مردم بروکسل را می‌توان از تئاتر «خانهٔ تون» فهمید. این تئاتر در منطقهٔ مارولس قرار دارد.
- امگانگ Ommegang (از کلمهٔ هلندی به معنی «قدم زدن») به‌عنوان حرکت مذهبی در قرن ۱۴ شروع شد. این مراسم هرساله انجام می‌شود و ورود چارلز پنجم به شهر در سال ۱۵۴۹ را یادآوری می‌کند. این حرکت دسته جمعی پر از بستنی و شربت، عروسکهای بزرگ مانند سنت میشل و سنت پیتر و نمایش گروه‌های سنتی به صورت پیاده یا سوار بر اسب، می‌باشد. این راه‌پیمایی در صحن نمایش گراندپالاس پایان می‌یابد.
- «می‌بوم»’Meyboom (درخت می) نیز یک رسم قدیمی است (۱۳۰۸) که در ۹ اگوست انجام می‌شود. پس از چرخاندن یک نهال جوان راش در شهر، به همراه اجرای موسیقی و آواز بروکسلی و عروسکهای بزرگ، در زمین کاشته می‌شود.
وضعیت زبانی
در منطقهٔ پایتخت بروکسل، دو زبان هلندی و فرانسه مرسوم است، هرچند زبان مادری اکثر مردم، فرانسوی است و استفادهٔ بیشتری دارد. تمامی موسسه‌های عمومی در بروکسل، دو زبانه هستند. در قرن‌های طولانی از تاریخ بروکسل، هلندی (گونهٔ برابانتیان)، زبان بومی کشور بوده‌است. فرانسوی وقت توسط مردم طبقات بالا (کمتر از ۵٪) صحبت می‌شد. مطالعه در تاریخ نشان می‌دهد که زبان هلندی بسیار پر استفاده بود تا وقتی که فرانسوی‌ها درسال ۱۷۹۳ وارد این کشور شدند و تصدی امور اجرایی را در دست گرفتند.در قرون ۱۹ و ۲۰، بلژیک کاملاً توسط فرانسه زبان‌ها اشغال شده بود. هرچند اکثریت (۶۰٪) مردم هلندی صحبت می‌کردند، فرانسه زبان رسمی شد. مدیریت شهری، قوهٔ قضایی، تحصیل و معاملات اقتصادی در زمان‌های طولانی به زبان فرانسه انجام می‌شد. بروکسل مهاجر فرانسوی زبان زیادی را پذیرفته‌است و به این علت دولت مرکزی فرانسه زبان در آن ایجاد شد. در قسمت مرکزی بروکسل، زبان فرانسه بیشتر از هلندی مورد استفاده بود و مردم برای تحصیلات تکمیلی و کارهایی با درآمد بالا می‌بایست فرانسه یادمی‌گرفتند. سپس دولت بلژیک (که در سال ۱۸۳۰ تأسیس شد) هلندی را زبان اکثریت دانست و آن را زبان رسمی اعلام کرد. طبق تحقیقی که رودی جانسن در سال ۲۰۰۱ انجام داد، ۸۰٪ مردم فرانسه زبان، ۵٪/۸ هلندی زبان و ۲٪/۱۰ به هر دو زبان صحبت می‌کنند (درصدهای ذکر شده نیاز به تحقیق دارد). یک سوم ساکنین بروکسل ملیت خارجی دارند و ملیت بلژیکی ندارند. درطول ساعات کاری تعداد نیروهای کار که از اطراف به شهر می‌آیند افزایش می‌یابد.
باید توجه داشت که یه خاطر رشد شهر بروکسل، حومهٔ شهر که بیشتر هلندی زبان هستند، فرانسه زبان‌ها را تحت تأثیر قرار داده‌است. در برخی مناطق اکثریت با فرانسه زبان‌ها است که حتی به ٪ ۷۰ می‌رسد. یکی از راه‌های فهمیدن اینکه در بروکسل یا فلاندرز هستید، اینست که به پایه چراغ راهنمایی نگاه کنید، آنها دربروکسل قرمز و سفید و در فلاندرز زرد و سیاه هستند. hallo
دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها
بروکسل دانشگاه‌های متعددی دارد: دانشگاه آزاد بروکسل (ULB)، دانشگاه وریج بروکسل (VUB) دانشگاه سنت لوئیس (FUSL)، دانشگاه کاتولیک بروکسل (KUB) و آکادمی سلطنتی نظامی بلژیک (RMA)، پردیس دانشگاه کاتولیک لووین (UCL) در بروکسل واقع شده‌است و به این اسامی معروف است: «Louvain-en-Woluwe» یا «UCL-Brussels» و محل دانشکدهٔ پزشکی و داروسازی است. کنسرواتوار کونینکیک بروکسل، مدرسهٔ هنرهای دراماتیک است که هنرمندان زیادی را تربیت می‌کند.
مترو
متروی بروکسل در سال ۱۹۷۶ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۴ خط و ۵۹ ایستگاه می‌باشد.
ارتباطات
فرودگاه ملی بروکسل در نزدیکی منطقهٔ فلاندرز نشین زاونتام و فرودگاه جنوبی بروکسل در نزدیکی چارلروی در حدود ۸۰ کیلومتری بروکسل، قرار دارند. ایستگاه‌های قطار اصلی، بروکسل را به انگلستان و سایر شهرهای بزرگ اروپا، با خطوط ریلی پر سرعت، متصل می‌کنند.
حمل و نقل عمومی
متروی بروکسل از سال ۱۹۷۶ آغاز به کار کرده‌است. شبکهٔ اتوبوسرانی و تراموا نیز تمامی شهر را تحت پوشش قرار داده‌اند. لنگرگاه بروکسل نیز بر روی کانال ویل بروک در قسمت شمال غربی شهر قرار دارد. چهار شرکت، مدیریت حمل و نقل عمومی داخل بروکسل را بر عهده دارند:
- MIVB/STIFB (مترو، اتوبوس، تراموا، سرویس منطقه‌ای بروکسل)
- SNCB/NMBS (قطار، برنامه‌ریزی شده برای کل بلژیک)
- De lijn (ایستگاه‌های اتوبوس فلاندرز)
- TEC (حمل و نقل) (اتوبوس‌های والونی) با استفاده از سیستم بلیط داخلی می‌توان با بلیط‌های STIB/MIVB از قطار و اتوبوس‌های مسیر طولانی درون‌شهری استفاده کرد. خدمات مشتری توسط شرکت‌های فوق با ساخت شبکه ریلی پیرامون بروکسل RER، تکمیل خواهد شد.
شبکه راه‌ها
در سالهای قدیم، بروکسل در میان راه بین مدرن هوگستارت به رودهائوت از شمال به جنوب، و راه ژنت سستین وگ به چائوسی از شرق به غرب قرار داشت. فرم خیابان‌ها از گراندپالاس الگو گرفته‌است و در بین آنهاها، بلورهایی بر روی رودخانه ساخته شده‌است. بروکسل، مرکز طرفداران راه‌های ملی قدیمی مثل NI (شمال به بردا)، N۲ (شرق به ماست ریخت)، N۳ (شرق به آخن)، N۴ (جنوب شرقی به لوکزامبورگ)، N۵ (جنوب به ریمز) N۶ (جنوب غربی به مائوبگ)، N۸ (غرب به ککسیو)، N۹ (شمال غربی به استند) می‌باشد.این بزرگراه‌ها که steenwegen/chaussées نامیده می‌شوند گاهی در کنارشان خیابان‌های مرکز خرید احداث می‌شود و در نهایت پیچ در پیچ شده و به آنها ختم می‌شوند. جاده‌های اروپایی E19 (N-S) و (E-W) E۴۰ از نزدیکی شهر عبور می‌کنند. بروکسل یک جاده کمربندی دارد که به نام «R0″ (R- صفر) نامیده می‌شود. (فرانسه: «رنیگ»، آلمانی: «گروته رنیگ»). این جاده گلابی – شکل است، قسمت جنوبی به علت اعتراضات ساکنین آن منطقه، تغییرشکل یافته سات. مرکز شهر که گاهی «پنتاگون» نامیده می‌شود با یک «حلقهٔ کوچک» احاطه شده‌است که از توالی چندین بلوار تشکیل شده و نام رسمی آن «R۲۰» است. این خیابان پس از خراب کردن دیوارهای شهر و ساختن دیوارهای جدید در سالهای گذشته ایجاد شده‌است. درقسمت شرقی شهر، جادهٔ «R۲۱» (فرانسه: گراند سینتور) تشکیل شده که لاکن را به اوکل متصل می‌کند. برخی ایستگاه‌های مترو در این جاده ساخته شده‌اند. با کمی فاصله، جادهٔ R۲۲، زاونتم را به سنت چاب متصل می‌کند.
کنفرانس‌ها و نمایشگاه‌های جهانی
بروکسل میزبان کنفرانس معروف سولوی در سال ۱۹۲۷ بود که فیزیکدانانی مانند آلبرت انیشتین، ماکس پلانک، ماری کوری، هنریک لورنتز، پل دیراک، لوئیس، دوک هفتم بروگلو، نیلز بوهر، اروین شرودینگر، ولفاگنگ پائولی و ورنر هیزنبرگ راجع به روش‌های فیزیک جدید و نظریه کوانتوم صحبت کرده‌اند. انیشتین از نظریهٔ اصل عدم قطعیت هیزبرگ متحیر شد و گفت: «خداوند تخته نرد بازی نمی‌کند.» بوهر پاسخ داد: «انیشتین، به خدا نگو چکار کند.» هفده نفر از بیست و نه شرکت‌کننده در سالهای آتی جایزهٔ نوبل گرفتند. بروکسل در سال ۱۹۳۰ میزبان سومین کنگرهٔ بین‌المللی معماری مدرن بود. دو نمایشگاه بین‌المللی Exposition universelle et internationale و Expo ‘۵۸ به ترتیب در سالهای ۱۹۳۵ و ۱۹۸۵ در بروکسل برگزار شده‌اند. Atomium نماد یک کریستال آهن که ۱۰۳ متر ارتفاع دارد در نمایشگاه Expo ‘۵۸ در شهر نصب شد و هنوز هم پابرجاست. در سال ۲۰۰۳ بلژیکی‌ها مراسم ۲۵ امین سالگرد وفات جک بریل را برگزار کردند.
پارک‌های معروف
- پارک بروکسل (آلمانی: واراند پارک) که به اشتباه رویال پارک نامیده می‌شود.
- بایرس دی لاکامبر (آلمانی: ترکامرنیوس)
- سینکوانتر (آلمانی: ژوبل پارک)
- پارک دی لاکون (آلمانی: پارک وان لاکن)
- پارک دی ولوو (آلمانی: پارک وان ولوو)
- پارک جوزافات (آلمانی: جوافات پارک)
- پارک ریو بائودین (آلمانی: کونینگ بودوین پارک)
- کائوبرگ
- ژآردین دو میل بیک (آلمانی: مال بیک تونین)
- پارک دودن (آلمانی: دودن پارک)
- پارک آسترید (آلمانی: آسترید پارک)
اشخاص معروف بروکسل
همچنین ببینید: شخصیت‌های مهم بروکسل
|
|
تیم‌های ورزشی
- R.S.C، اندرلخت، تیم فوتبال
- F.C مولنبیک بروکسل استروم بیک، فوتبال
- اتحادیه سنت گیلویز، فوتبال
- R.R.B.C بروکسل، بسکتبال
موزه‌ها
- موزهٔ سلطنتی هنرهای زیبا
- قصر هنرهای زیبا (آلمانی: پالیس وور شونه کونشتن/ فرانسه: پالایس دی بیو – آرتز)
- موزهٔ فیلم
- موزهٔ آلات موسیقی (M:M)
- موزهٔ ارتش ملی
- موزهٔ سلطنتی هنر و تاریخ
- مرکز بلژیکی هنر تصاویر کمیک
- مؤسسه سلطنتی علوم طبیعی بلژیک
منبع:ویکی پدیا فارسی
گدانسک
گدانسک (به لهستانی: Gdańsk)، که در گذشته با نام آلمانی دانتسیگ (به آلمانی: Danzig) معروف بود، یکی از شهرهای بزرگ و از بندرهای مهم در شمال لهستان در کنار دریای بالتیک است.
این شهر در سال ۲۰۱۶ میلادی ۴۶۳٬۷۵۴ نفر جمعیت داشته‌است.
تاریخ
پیشینه شهرنشینی در ناحیه گدانسک به قرن هفتم میلادی می‌رسد. رسماً سال ۹۹۷ میلادی را سال تأسیس شهر می‌دانند. در سده‌های میانه گاه شهری مستقل و گاه مرکز دوک‌نشین پومرانیا بود.
در ۱۷۳۴ امپراتوری روسیه آن را اشغال کرد. در ۱۷۹۳ بخشی از پروس شرقی شد. در دوره کشورگشایی‌های ناپلئون مدتی به عنوان شهر آزاد استقلال ظاهری داشت. با شکست ناپلئون دوباره جزئی از پروس شد. در ۱۸۷۱ بخشی از امپراتوری آلمان شد. با مستقل شدن لهستان پس از جنگ جهانی اول، انتظار می‌رفت که گدانسک به آن کشور داده شود ولی بر پایه پیمان ورسای و تحت نام شهر آزاد دانتسیگ اداره آن زیر نظر جامعه ملل انجام می‌شد. حمله آلمان نازی به لهستان و اشغال دانتزیگ آغازگر جنگ جهانی دوم بود. در جریان جنگ دوم نیروهای متفقین این شهر را بارها بمباران کردند. پس از جنگ بر پابه تصمیمات کنفرانس یالتا و کنفرانس پوتسدام شهر به لهستان داده شد.
انقلاب لهستان که منجر به فروپاشی نظام کمونیستی در این کشور شد، در این شهر و به رهبری لخ والسا که یکی از کارگران کارخانه کشتی‌سازی در این شهر بود، آغاز شد.
جغرافیا
این شهر مرکز استان پومرانی در سرزمین پومرانیا است. جمعیت آن بر طبق آمارگیری سال ۲۰۰۶ در حدود ۴۵۸ هزار نفر می‌باشد. از نظر جمعیت ششمین شهر و با مساحت ۲۶۲ کیلومتر مربع هفتمین شهر لهستان از نظر وسعت محسوب می‌گردد.
شهرهای خواهر
|
|
|
مشاهیر گدانسک
- آرتور شوپنهاور
- گابریل دانیل فارنهایت
- گونتر گراس
- دونالد توسک
مراکز آموزشی
در این شهر چندین مراکز علمی و آموزش عالی وجود دارد که در حدود ۶۰٫۰۰۰دانشجو در این مراکز تحصیل می‌کنند. از جمله این مراکز:
|
|
منبع:ویکی پدیا فارسی
ورشو
وَرشو (به لهستانی Warszawa تلفظ وَرشاوا) نام پایتخت کشور لهستان است. این شهر با گستردگی ۵۱۶٫۹ کیلومتر مربع بر پایهٔ سرشماری سال ۲۰۱۰، و جمعیتی نزدیک به ۱٫۷۱۶٫۰۰۰ تن بر پایهٔ همان سرشماری، بزرگترین شهر لهستان و دهمین شهر بزرگ اتحادیه اروپا از نظر جمعیت است. این شهر از جمله شهرهایی است که در رویدادهای جنگ جهانی دوم بشدت آسیب دید. در پی قیام ورشو در سال ۱۹۴۴ میلادی، به دستور آدولف هیتلر، پیشوای آلمان نازی، ورشو مورد حملات همه‌جانبهٔ زمینی و هوایی ارتش آلمان قرار گرفت و ۹۵ درصد شهر با خاک یکسان شد. بر اثر این حملات بیش از ۲۰۰ هزار نفر از اهالی ورشو کشته‌شدند.
ریشه نام
ریشه نام ورشو به زبان لهستانی بازمی‌گردد و بمعنی متعلق به واراز است. واراز کوتاه شده یک نام اسلاوی به صورت وارازکلاو است. واراز شخصی زمین‌دار و صاحب مقام در روستایی در همین منطقه در قرن دوازدهم یا سیزدهم میلادی بوده‌است. امروزه نام شهر به گونه رسمی شهر پایتخت ورشو (به لهستانی: miasto stołeczne Warszawa) است.
تاریخچه
سابقه سکونت مستمر در شهر ورشو به حدود قرن نهم میلادی بازمی‌گردد که بروندو نام داشت. چند قرن بعد در همان نزدیکی منطقه‌ای مسکونی بنام جازداو پدید آمد. پس از متروک شدن جازداو شهر وارزاو یا همان ورشو امروزی در حدود قرون سیزدهم میلادی ایجاد شد. رشد و ارتقاء کیفی و اقتصادی شهر ورشو به قرن چهاردهم و پانزدهم بازمی‌گردد که تا به امروز از شهرهای مهم و با نفوذ باقی مانده‌است. ورشو اوایل قرن شانزدهم زیرنظر کنفدراسیون ورشو قرار گرفت و در همین دوران نخستین انتخابات آزاد در این شهر برگزار شد. در نیمه نخست قرن هفدهم ورشو توسط سه قوم مختلف سوئدی، ترانسیلوانیایی و براندنبوری محاصره شد. در سال ۱۷۰۰ با پایان پذیرفتن جنگ بزرگ شمال میان روس‌ها و ممالک اروپایی شهر ورشو رشد چشمگیر یافت و به سرعت به یکی از مراکز مهم سرمایه‌داری اروپا تبدیل شد. در همین دوران ورشو به یکی از مراکز مهم هنری، فرهنگی اروپا تبدیل شد و به همین جهت لقب پاریس شرق اروپا را گرفت. در اواخر قرن هجدهم ورشو در کنترل پادشاهی پروسیا درآمد و در اوایل قرن نوزدهم توسط ناپلئون بناپارت آزاد شد. دانشگاه ملی ورشو در سال ۱۸۱۶ پایه‌گذاری شد. در سال ۱۸۳۱ ورشو توسط قوای روسیه تزاری اشغال شد. در ۲۷ فوریه ۱۸۶۱ اعتراضاتی توسط اهالی ورشو بر ضد حاکمیت روس رخ داد که به کشته شدن پنج نفر از اهالی این شهر انجامید. بدنبال این حکومت زیرزمینی لهستان در ورشو ایجاد شد که تا دو سال دوام آورد. در اواخر قرن نوزدهم در سرشماری در شهرهای روسیه ورشو با ۶۲۶٬۰۰۰ نفر جمعیت پس از سنت پترزبورگ و مسکو سومین شهر تحت حاکمیت روسیه معرفی شد. در پی جنگ جهانی اول ورشو از حاکمیت روسیه خارج و پایتخت لهستان شد. درگیری‌ها و شورش‌های شهری به برقراری حکومت سرخ کمونیستی در این کشور منجر شد که در پی انقلاب بلشویکی مردم لهستان بود. در جنگ جهانی دوم نیز این شهر بشدت آسیب دید و تا سال ۱۹۴۳ تحت کنترل آلمان نازی باقی‌مانده بود. در سال ۱۹۴۴ ورشو پس از مبارزات طولانی تحت کنترل ارتش سرخ درآمد. هم‌زمان دولت موقت لهستان نیز از انگلستان به قوای ملی خود در کشور پیغام می‌فرستاد. عمده تلاش آنها بر این بود که پس از در هم شکست قوای نازی روس‌ها زودتر از لهستانی‌های بومی بر این سرزمین مسلط نگردند. شهر در نهایت توسط ارتش سرخ روسیه از نازی‌ها پس گرفته شد. تخمین زده می‌شود در دوران جنگ جهانی دوم بین ۱۵۰٬۰۰۰ تا ۲۰۰٬۰۰۰ نفر در ورشو کشته شده‌باشند.
جغرافیای ورشو
شهر ورشو در فاصله سیصد کیلومتری منطقه کوهستانی کاراپاتیان و ۲۶۰ کیلومتری دریای بالتیک واقع شده‌است. آب و هوای شهر سرد و ارتفاع آن از سطح دریا قریب به یکصد متر است.تپه های زیادی در اطراف شهر واقع شده که پوشیده از جنگل بوده و بیش از یکصد و چهل متر ارتفاع ندارند. زمستان‌ها سرد و فصل گرم هوای معتدل دارد. بارندگی سالانه ۴۹۵ میلی‌متر است و بهترین فصول سال از نظر آّ و هوا فصول پاییز و بهار هستند. شهر ورشو به یازده حوزه شهری مجزا تقسیم می‌شود که هر کدام شرایط جداگانه خود را دارند. همچنین ورشو مرکز یک شهرستان با نوزده منطقه تابعه است که هرکدام ادارات و تشکیلات جداگانه خود را دارند.
مردم‌نگاری
در طول تاریخ به ویژه سیصد سال اخیر ورشو عموماً از مراکز مهم مهاجرپذیری در اروپا بوده و اقوام متعددی از شرق و مرکز اروپا راهی این ناحیه شده‌اند. از این رو آن را به پاریس دوم یا پاریس شمال نیز ملقب کرده‌اند.[۱۷] شناخت ریشه تباری مردم ورشو تا اندازه‌ای مشکل است. علاوه بر اکثریت غیریهودیِ شهر، اقلیتی قابل توجه از یهودیان نیز در این شهر زندگی می‌کنند. در سرشماری سالهای پایانی قرن بیستم که توسط روس‌ها انجام گرفت از ۶۳۸٬۰۰۰ نفر جمعیت شهر ۲۱۹٬۰۰۰ نفر (حدود ۳۴٪) یهودی بوده‌اند. این میزان درصد پس از جنگ جهانی دوم و اشغال ورشو توسط نازی‌ها به کلی تغییر کرد. پیش از شروع جنگ جهانی دوم حدود ۱٬۳۰۰٬۰۰۰ در ورشو زندگی می‌کردند که این میزان جمعیت پس از پایان سالهای جنگ به ۴۲۰٬۰۰۰ نفر کاهش یافت.
سیاست
ورشو پایتخت لهستان و مهمترین شهر این کشور از نظر سیاسی و فرهنگی و اقتصادی است. تمام نهادهای اصلی مملکتی لهستان در این شهر واقع شده‌اند و محیط پارلمان لهستان، کاخ ریاست جمهوری، مجمع عالی قضایی و وزارتخانه‌های دولتی همه در این شهر هستند. اولین رئیس‌جمهور تاریخ در شهر ورشو فردی بنام آندرزی منیخ بود که در خلال سالهای ۱۶۹۵–۱۶۹۶ در این مقام قرار داشت. رئیس‌جمهور لهستان حسب قانون مقام فرمانداری شهر ورشو را نیز دارد.
حمل و نقل
شرایط حمل و نقل در ورشو بسیار مناسب است. راه‌های این شهر از کیفیت بالایی برخوردارند و از انواع تقاطع‌های غیر هم‌سطح، پل‌های روگذر و زیرگذر و اتوبان‌ها بهره می‌برد. شهر ورشو مجهز به سامانه متروی شهری است که دارای ۲۷ ایستگاه بوده و ۲۹ کیلومتر را پوشش می‌دهد. تمامی قطارهای این سامانه ساخت کشور روسیه هستند. کل مسیرهای خودرویی شهری ورشو نیز حدود ۲٬۶۰۳ کیلومتر است. فرودگاه ورشو بسیار بزرگ و فعال است و در سال ۲۰۰۷ بیش از ۹٬۲۶۸٬۵۵۱ از پروازهای آن استفاده نمودند. شمار پروازهای روزانه بین‌المللی فرودگاه ورشو بیش از یکصد پرواز روزانه است.
مترو
متروی ورشو در سال ۱۹۹۵ تأسیس شده و هم‌اکنون دارای ۲ خط و ۲۷ ایستگاه است.
منبع:ویکی پدیا فارسی
زبان رومانیایی
زبان رومانیایی (به رومانیایی: limba română، تلفظ: لیمبا رُمنه) یک زبان رومی است که میان ۲۴ تا ۲۸ میلیون گویشور دارد که در اصل از رومانی و مولداوی هستند. رومانیایی زبان رسمی رومانی، مولداوی و نیز استان خودگردان وویوودینا در صربستان است. در مولداوی این زبان مولداویایی خوانده می‌شود که همان زبان رسمی رومانی است که اختلاف‌های کوچکی در دستور هجایی دارد. رومانیایی همچنین زبان رسمی یا اداری برخی از انجمن‌ها مانند اتحادیه لاتین و اتحادیه اروپا است.
رومانیایی‌زبان‌ها همچنین از راه کوچ در دیگر کشورها نیز یافت می‌شوند به ویژه در ایتالیا، اسپانیا، پرتغال، آمریکا، فرانسه، کانادا و آلمان.
اگرچه آگاهی‌های درستی از شمار کوچندگان رومانیایی‌زبان دردست نیست. با این همه برخی منابع دست دوم گزارش از جمعیت بالای سه میلیون رومانیایی‌زبان کوچنده را در اروپا و آمریکای شمالی می‌دهد؛ هرچند سرشماری‌های انجام شده این آمار را درست نمی‌داند.
رومانیایی در جایگاه زبان دوم
زبان دوم بسیاری از اقلیت‌های قومی در رومانی و مولداوی است. برپایه سرشماری ۱۹۷۹ در مولداوی نزدیک به چهار درصد از جمعیت رومانیایی را زبان دوم خود می‌دانستند.
رومانیایی در برخی از سرزمین‌هایی که انجمن‌هایی رومانیایی هستند -مانند صربستان، مجارستان، اوکراین و بلغارستان آموزش داده می‌شود. بنیاد فرهنگی رومانی(ICR) از ۱۹۹۲ برای آموزگاران زبان رومانیایی در این کشورها دوره‌های تابستانی فراهم می‌نماید. در برخی از این آموزشگاه‌ها کسانی نیز یافت می‌شوند که رومانیایی زبان مادریشان نیست و آنان در جایگاه زبان دوم به آموختن آن می‌پردازند. به جز اینها در ۳۸ کشور جهان رومانیایی در جایگاه یک زبان بیگانه آموزش داده‌می‌شود.
آواشناسی
رومانیایی دارای هفت واکه است: /a/, /e/, /i/, /o/, /u/, /ə/ و /ɨ/. افزون بر آن دو واکه /ø/ و /y/ نیز در برخی واژه‌ها دیده می‌شوند. همچنین این زبان دارای چهار نیمواکه و بیست همخوان است.
صداهای آمیزشی
- صداهای آمیزشی زیرین از این دستند: ai, au, ei, eu, ii, iu, oi, ou, ui, ăi, ău, îi, îu.
- صداهای آمیزشی زبرین از این دستند:ea, eo, ia, ie, io, iu, oa, ua, uă.
سه‌واکه‌ها
- در جایی که واکه اصلی میان دو نیمواکه جای گیرد:eai, eau, iai, iau, iei, ieu, ioi, iou, oai.
- در جایی دو نیمواکه پیش از واکه اصلی جای‌گیرند:eoa, ioa.
الفبای رومانیایی
الفبای رومانیایی و نام هر واج در پی می‌آید:
A, a (a); Ă, ă (ă); Â, â (â din a); B, b (be), C, c (ce); D, d (de), E, e (e); F, f (fe / ef); G, g (ghe / ge); H, h (ha / haş); I, i (i); Î, î (î din i); J, j (je), K, k (ka de la kilogram), L, l (le / el); M, m (me / em); N, n (ne / en); O, o (o); P, p (pe); R, r, (re / er); S, s (se / es); Ș ș (șe); T, t (te); Ț ț (țe); U, u (u); V, v (ve); X, x (ics); Z, z (ze / zet).
الفبای رومانیایی از ریشه الفبای لاتین با افزودن پنج حرف بدان است. در آغاز این واج‌های افزوده ۱۲تا بود، ولی در بهسازی‌های پسین از شمارشان کاسته شد. همچنین در آغاز سده بیستم نشانه واکه‌های کوتاه افزوده‌شد.
چند واژه و جمله پیش پا افتاده
român (=رُمِن):مرد رومانیایی
româncă (=رُمِنکه):زن رومانیایی
Salut (=سالوت):درود Buna (بونا) سلام la mulţi ani (لآ مولتس ان) سال نو مبارک _ تولدت مبارک
Cum te cheamă (=کوم ته که‌آمه):نامت چیست؟ Ce mai faci (=چه مائی فاچی):چطوری؟
ciţi ani ai (کیتس آن ای) چند سال داری ؟ La revedere (=لارِوِدِره):بدرود
Mulţumesc (=مول‌تسومِسک):سپاسگزارم
Da:بله
Nu:نه
