آنتالیا

آنتالیا Antalya
شهر
مختصات: ۳۶°۵۰٫۰۰′ شمالی ۳۰°۵۰٫۰۰′ شرقی مختصات: ۳۶°۵۰٫۰۰′ شمالی ۳۰°۵۰٫۰۰′ شرقی
کشور	ترکیه
ناحیه	مدیترانه
استان	آنتالیا
حکومت
شهردار	ابدالممالک آکایدین
مساحت
کل	۲۰٫۸۱۵ کیلومتر مربع (۸ مایل مربع)
جمعیت (۲۰۱۰)
جمعیت	۱٬۰۰۱٬۳۱۸
تراکم	۴۸٬۰۰۰/کیلومتر مربع (۱۲۰٬۰۰۰/مایل مربع)
منطقهٔ زمانی	EET (یوتی‌سی ۲+)
تابستان (DST)	EEST (یوتی‌سی ۳+)
کد پستی	۰۷xxx
پیش‌شماره(های) تلفن	۰۲۴۲ (۹۰)+
پلاک خودرو	۰۷
وبگاه	www.antalya.bel.tr

آنتالیا (به ترکی استانبولی: Antalya) نام مرکز استان آنتالیا و از شهرهای مهم و توریستی کشور ترکیه است. این شهر که به عنوان مرکز گردشگری و تفریحی در ترکیه محسوب می‌گردد دارای جاذبه‌های فراوان می‌باشد. در این شهر بلوارهای زیبا با درختان نخل و لنگرگاه‌ها خود نمائی می‌کند. در این شهر و در بخش قدیمی و تماشائی آن منطقه قلعه‌ایچی (درون قلعه) قرار دارد. بافت خاص منطقه که شامل خیابان‌های کم عرض و پیچ در پیچ بوده به همراه خانه‌های قدیمی که توسط دیوارهای قدیمی محصور شده، بسیار جلب توجه می‌کند.

آنتالیا از لحاظ جمعیت پنجمین شهر ترکیه بوده در سرشماری پایان سال ۲۰۱۹ جمعیت استان آنتالیا ۲٫۵۱۱٫۰۰۰ نفر برآورد شده‌است. این شهر سالانه میزبان میلیون ها گردشگر از سراسر دنیا است.

آنتالیا در سال 2005 میزبان اجلاس سران G20 (بیست کشور صنعتی جهان) و در سال 2016 میزبان نمایشگاه اکسپو بوده است.

تاریخ

تا اکنون ساکنان اولیه آنتالیا نامشخص مانده‌است. بنا به شواهد تاریخی نام این شهر از آتالوس دوم (Attalos II) پادشاه پرماگون گرفته شده‌است که در ۱۵۰ سال قبل از میلاد مسیح بر آن ناحیه حکومت می‌کرده‌است. در حفاری‌هایی که در سال ۲۰۰۸ در ناحیه Doğu Garajı آنتالیا صورت گرفته مشخص شده‌است که روزگاری این شهر پایگاه نیروی دریایی روم و دارای ناوگان‌های قدرتمندی بوده‌است. بعد از این حفاری معلوم شد این شهر بیشتر از آنچه تخمین زده می‌شد در حدود ۳۰۰ سال پیش از میلاد وجود داشته‌است. در سال ۱۳۳ قبل از میلاد مسیح آنتالیا بخشی از جمهوری روم بود. در همان سال آتالوس سوم جهت حکمرانی بر کل امپراتوری روم در حین عزیمت جان خود را از دست داد. این شهر در زمان روم باستان دارای رونق و رشد چشمگیری بود. مسیحیت در قرن دوم میلادی در این شهر گسترش یافت. در دوران امپراتوری بیزانس آنتالیا یکی از شهرهای مهم بوده و در قرن سیزدهم میلادی آنتالیا توسط ترکان سلجوقی فتح و از سال ۱۳۲۱ میلادی تا ۱۴۲۳ میلادی به عنوان پایتخت ترکیه بوده. ابن بطوطه عربی در سال‌های ۱۳۳۵–۱۳۴۰ مسافرتی به آنتالیا داشته که این‌طور بیان می‌کند:

از آلانیا به طرف آنتالیا رفته و این منطقه دارای پوشش‌های طبیعی و زیبایی بوده و حجم وسیعی از شهر دارای نقاط و اماکن جذاب و دیدنی بوده‌است. آنتالیا داری جمعیت زیادی است که به چهار ناحیه تقسیم شده که تاجران مسیحی در اطراف بندر ساکن بوده و محل زندگی آن‌ها را دیواری بزرگ احاطه می‌کرده و دروازه‌هایی داشته که در طول شب و روزهای جمعه بسته می‌شده‌است. یونانیان که ساکنان اصلی و قدیمی این شهر بوده‌اند و یهودیان و خانواده سلطنتی هر یک در نواحی چهارگانه خود ساکن بوده‌اند. مسلمانان این شهر در شهر اصلی ساکن بودند. تمام ناحیه‌های ذکر شده دارای دیوارهای و دروازه‌های بلند و مستحکمی بوده‌اند. این شهر دارای باغ‌ها و میوه‌های خیلی خوبی بوده و دارای زرد آلوهای بسیار مرغوب به هسته‌های شیرین که به عنوان اجناس لوکس به مصر صادر می‌شده‌است.

به گفته اولیا چلپی در اوسط قرن ۱۷ میلادی این شهر دارای ۳۰۰۰ خانه شامل بیست محله ترک‌نشین و چهار محله یونانی‌نشین بوده‌است. شهر از دیوار-ها و دروازه‌ها فراتر رفته و در بندر نیز از وجود ۲۰۰ قایق گزارش داده‌است.

در قرن ۲۰ میلادی در پی مهاجرت ترک‌های قفقاز و بالکان به این منطقه جمعیت این شهر به ۲۵۰۰۰ نفر رسید. مسیحیان و یهودیان در نواحی جداگانه این شهر در اطراف بندر ساکن هستند.

مولانا جلال‌الدین بلخی که در قونیه در میانه آناتولی می‌زیسته در کتاب فیه مافیه به آنتالیا اشاره داشته و می‌گوید:

«فرمود که: جانب توقات می‌باید رفتن که آن طرف گرمسیر است، اگر چه انطالیه گرمسیر است، اما آنجا اغلب رومیانند، سخن ما را فهم نکنند. اگر چه در میان رومیان نیز هستند که فهم می‌کنند. روزی سخن می‌گفتم میان جماعتی و میان ایشان هم جماعتی از کافران بودند، در میان سخن می‌گریستند و متذوّق می‌شدند و حالت می‌کردند. سؤال کرد که: ایشان چه فهم کنند و چه دانند؟ این جنس سخن را؟ مسلمانان گزیده، از هزار یک فهم می‌کنند، ایشان چه فهم می‌کردند که می‌گریستند؟»

آنتالیا شهری در کنار مدیترانه است این شهر برای سفر فوق‌العاده است. از کنار آب‌های مدیترانه تا کوه‌های سرسبز را در این شهر می‌توانید ببینید.

این شهر دارای یک فرودگاه بین‌المللی است؛ که از کنار آبشار دودن رد شدن هواپیماها را می‌توان مشاهده کرد.

در سال‌های اخیر این شهر از اهمیت بیشتری برخوردار شده‌است که افراد بیشتری به آن سفر می‌کنند.

جغرافیا

آنتالیا در منطقه مدیترانه و در غرب ترکیه واقع شده‌است. این شهر از سمت شمال با شهر بوردور و اسپارتا، از سمت شمال شرقی به قونیه، از جنوب به دریای مدیترانه، از شرق به شهر کارامان و مرسین، از غرب به شهر مولا و از جنوب غرب توسط شهر کمر احاطه شده‌است.

آب و هوا

آب و هوای این شهر به‌طور کلی مدیترانه‌ای بوده که در فصل تابستان گرم و خشک و در زمستان معتدل و بارانی می‌باشد. به عبارت دیگر در فصل زمستان امواج هوای گرم از سوی دریا به طرف ساحل در چرخش بوده و مانع از برودت و سرمای زیاد می‌گردد. میانگین دما در تابستان بین ۲۸ تا ۳۶ درجه‌ و بعضاً تا ۴۰ درجه سانتیگراد نیز میرسد. در زمستان ماه ژانویه دمای هوا به‌طور متوسط بین ۹ تا ۱۵ درجه می‌باشد؛ و از نظر هواشناسی تا اکنون برف و یخبندان در این شهر به ندرت دیده شده‌است. به‌طور متوسط رطوبت سالانه در این منطقه ۶۴٪ است. آنتالیا منطقه‌ای ساحلی می‌باشد که دارای تابستان‌های گرم و طولانی بوده و حتی نوشته اذعان شده که در زمستان در ماه‌های ژانویه و دسامبر بارندگی بسیار نادر بوده و باران‌های سیل آسا بیشتر در فصل پاییز دیده شده‌است. به‌طور متوسط در سال ۳۰۰ روز آفتابی و ۴۰ تا ۵۰ روز بارانی بوده و میانگین دمای سالیانه حدود ۱۸٫۷ درجه سانتیگراد است.

پوشش گیاهی

زیتون هایی به ارتفاع ۳ الی ۵ متر مانند سایر حوضه های مدیترانه یکی از پر رشد ترین گونه های گیاهی در آنتالیا است که از ساحل دریا تا ارتفاع ۵۰۰ الی ۶۰۰ متری سطح دریا در همه جا دیده میشود. در ارتفاعات ۶۰۰ الی ۱۲۰۰ متر از سطح دریا درختهای چنار وحشی، صندل، توت فرنگی وحشی، درخت قطاب دیده میشود. در ارتفاعات ۱۲۰۰ تا ۲۱۰۰ کمربندی جنگلی از درختان سدر، صنوبر، کاج، راش و گونه های مختلفی از درخت عرعر وجود دارد. درختان سرو و سایر درختان مخروطی تا ارتفاع ۲۳۰۰ متری رشته کوه توروس رشد کرده و از آن بالاتر چمنزارهایی شبیه چمنزارهای آلپ با انواع گیاهانی از قبیل گاو زبان، توت فرنگی، آویشن، خشخاش، خارشتر، مریم گلی، زعفران، گل داوودی، مارچوبه و غیره پوشیده شده است.

پوشش جانوری

منطقه آنتالیا دارای ویژگی های آب و هوایی معتدل با تنوع پوشش گیاهی و غنای حیات وحش است. پستاندارانی همچون گوزن، روباه، سمور، سنجاب، گوزن خالدار ، بز کوهی ، شغال ، کفتار ، گرگ ، خرس و … و پرندگانی همچون کبک، دراج، بلدرچین، قمری، سیاه خروس، ابیا، پری شاهرخ، درنا و … از جمله حیواناتی هستند که قسمتی از حیات وحش آنتالیا را تشکیل می دهند.

رودخانه ها و آبشار ها

در استان آنتالیا حدود ۱۱۱ رود در جریان است که همگی این رودها یا مستقیماً و یا پس از پیوستن به رودهای دیگر به دریای مدیترانه می ریزند. از مهمترین رودها میتوان رودهای ماناوگات (به ترکی استانبولی: Manavgat ırmağı)، آک سو (به ترکی استانبولی: Aksu)، کوپرو سویو (به ترکی استانبولی: Köprü suyu)، کارپوز چایی (به ترکی استانبولی: Karpuz çayı) و دودن چایی (به ترکی استانبولی: Düden çayı) و از معروفترین آبشار(به ترکی استانبولی: Şelale) ها میتوان به آبشار های یوکاری دودن (به ترکی استانبولی: Yukarı Düden) و آشاغی دودن (به ترکی استانبولی: Aşağı Düden)، ماناوگات (به ترکی استانبولی: Manavgat)، کورشونلو (به ترکی استانبولی: Kurşunlu)، آبشارهای اوچان سو (به ترکی استانبولی: Uçansu Şelaleleri) و ساپادره (به ترکی استانبولی: Sapadere) اشاره کرد.

کشاورزی

سیب بزرگترین محصول کشاورزی در منطقه آنتالیا است. استان آنتالیا به لحاظ پتانسیل کشاورزی و سازگاری زیست محیطی با دشت آنتالیا، دارای جایگاه مهمی در کشاورزی ترکیه است. سیب عمده ترین محصول کشاورزی منطقه آنتالیاست. بخش های ساحلی و نزدیک به ساحل برای کشاورزی گلخانه ای مناسب است و همچنین می توان گیاهان گرمسیری مانند نارنج، موز، آواکادو را در مناطق ساحلی پرورش داد. اما در قسمت های دور از ساحل می توان انواع میوه های مقاوم تر مانند سیب ، گلابی و به پرورش داد. خیار، پرتقال و مرکبات، علی الخصوص گوجه فرنگی از جمله محصولات کشاورزی در حال رشد هستند.

استان آنتالیا با تولید سالانه ۳٬۳۶۸٬۳۵۷ تن سبزیجات معادل ۱۳٫۴٪ از کل تولید کشور و با تولید ۱٬۰۱۱٬۹۱۷ تن میوه ۶٫۰۶٪ از تولید کل کشور سهم مهمی در این زمینه دارد.

بخش کشاورزی که روند موازی با توسعه سریع شهر را تجربه کرده است نیز در ساختار خود دستخوش تحولات عمیقی شده است. در حالی که در سال ۱۹۷۰ ، سه چهارم جمعیت کشور (۷۵٪) در بخش کشاورزی بودند، این میزان در سال ۲۰۰۰ به کمتر از نصف (۴۹٪) کاهش یافته است.

جاذبه‌های دیدنی

• کاله ایچی
• هادریان کاپیسی
• تونک تپه
• پارک کارالی‌اوغلو
• پل آراپسو
• تله کابین آنتالیا
• پارک فرهنگی آتاتورک
• بادام آغاجی
• آبشار دودن
• آبشار کورشونلو

منبع: ویکی پدیا