اروپای مرکزی و شرقی لفظی است در اشاره به کشورهای اروپای مرکزی و اروپای شرقی که معمولاً به معنای حکومت‌های کمونیستی سابق در اروپا است.
اروپای مرکزی و شرقی این کشورهای سابقاً سوسیالیستی را در بر می‌گیرد که از مرز آلمان به سوی شرق و از دریای بالتیک به جنوب تا مرز یونان کشیده شده است:
استونی – عضو اتحادیه اروپا و ناتو
لتونی – عضو اتحادیه اروپا و ناتو
لیتوانی – عضو اتحادیه اروپا و ناتو- لهستان – عضو اتحادیه اروپا و ناتو
- آلمان (بخش شرقی) – عضو اتحادیه اروپا و ناتو
- جمهوری چک – عضو اتحادیه اروپا و ناتو
- اسلواکی – عضو اتحادیه اروپا و ناتو
- مجارستان – عضو اتحادیه اروپا و ناتو
- رومانی – عضو اتحادیه اروپا و ناتو
- بلغارستان – عضو اتحادیه اروپا و ناتو
- اسلوونی – عضو اتحادیه اروپا و ناتو
- کرواسی – عضو اتحادیه اروپا و ناتو
آلبانی – عضو ناتو- بوسنی و هرزگوین
- کوزوو
- مقدونیه شمالی
- مونته‌نگرو
- صربستان
دیگر کشورهای کمونیستی سابق که عضو کشورهای مستقل همسود گاهی جز کشورهای اروپای مرکزی و شرقی قرار می‌گیرند:
- بلاروس
- مولداوی
- اوکراین
- روسیه
علاوه بر این:
- اتریش کشوری کمونیستی نبود، ولی گاهی لحاظ می‌شود
تعاریف این منطقه بسته به منطقه متفاوت است.