کالینینگراد (به روسی: Калининград) شهری بندری و مرکز استان کالینینگراد در روسیه است.
بخش کالینینگراد بخشی جدا از خاک اصلی روسیه است که در میان لهستان و لیتوانی در ساحل دریای بالتیک در شمال اروپا قرار دارد. این منطقه که ۳۰۰ کیلومتر با خاک روسیه فاصله دارد پس از جنگ جهانی دوم از آلمان گرفته شد، کونیگزبرگ مرکز پروس شرقی بود، شهری که محل زندگی امانوئل کانت فیلسوف بزرگ آلمانی بود. ناوگان بالتیک نیروی دریایی روسیه در بندر کالینینگراد قرار دارد.
نزدیکی به اروپا باعث شده‌است که این شهر حال و هوایی متفاوت از دیگر شهرهای روسیه داشته باشد. از نوع معماری شهر گرفته تا آب و هوای ساحلی و رفتار مردم این شهر اروپایی است. به عنوان مثال، در این شهر خیلی دوچرخه می‌بینید.
بزرگ‌ترین معدن کهربای دنیا در «کالینینگراد» قرار دارد. صنایع دستی و جواهرات ساخته شده از کهربا (به روسی: یانتار) در کشورهای حاشیه دریای بالتیک و در روسیه خیلی طرفدار دارد.
نام
نام کهن آن به آلمانی «کونیگزبرگ» (به آلمانی: Königsberg) بود که به لاتین «رگیومونتیوم»، به لهستانی «کرولویس» و به لیتوانیایی «کارالیاچیوس» و به معنی «شاهکوه» بود.
تاریخ
کونیگزبرگ مرکز استان آلمانی پروس شرقی، پیش از آن دوک‌نشین پروس و پیشتر از آن ایالت طبقه تئوتونیک پروسی بود.
در تاریخ ریاضیات و توپولوژی، این شهر بخاطر مسئله پل‌های کونیگسبرگ مشهور است.
در جنگ جهانی دوم بمب‌افکنهای بریتانیا این شهر را تقریباً نابود کردند. پس از تصرف شهر به دست نیروهای شوروی، در سال ۱۹۴۶ شهر به نام میخائیل کالینین نام‌گذاری شد.
در جریان جنگ سرد این شهر اهمیت داشت و پایگاه ناوگان دریای بالتیک شوروی بود. به همین دلیل ورود به آن برای خارجیان ممنوع بود.
در سال ۲۰۰۷ سرگئی ایوانف، نخست‌وزیر روسیه اعلام کرد که اگر سامانه پدافند موشکی آمریکا در اروپا مستقر شود، روسیه نیز جنگ‌افزار هسته‌ای در کالینینگراد مستقر خواهد کرد.
اهالی مشهور
- امانوئل کانت
- کریستین گلدباخ
- گوستاو کیرشهف
- داوید هیلبرت
- آرنولد زومرفلد
- اتو براون
- کته کولویتز
- هانا آرنت
- گرهارد بارکهورن
- لودمیلا پوتینا