واشینگتن، دی.سی. (به انگلیسی: Washington, D.C.) رسماً ناحیه کلمبیا (به انگلیسی: District of Columbia ) که عموماً بدان واشینگتن، ناحیه یا به سادگی دی. سی. گفته می‌شود، پایتخت ایالات متحده آمریکا است. قانون اقامت در ۱۷۹۰ خلق یک ناحیه پایتختی در کنار رود پوتوماک در ساحل شرقی کشور را تصویب کرد. بنا بر قانون اساسی آمریکا، این ناحیه تحت نظارت انحصاری کنگره ایالات متحده بوده و نتیجتاً بخشی از هیچ ایالتی نیست. ایالت‌های مریلند و ویرجینیا هر یک برای تأسیس ناحیه فدرال زمین اهدا کردند،که سکونتگاه‌های الکسندریا و جورج‌تاون را که از قبل وجود داشت نیز شامل می‌شد؛ به هرحال کنگره بخش ویرجینیا را در ۱۸۴۶ پس داد. شهر واشینگتن، که به افتخار جرج واشینگتن نامگذاری شده، در ۱۷۹۱ تأسیس شد تا پایتخت جدید کشور باشد. کنگره یک دولت شهرداری را برای کل ناحیه کلمبیا پس از جنگ داخلی آمریکا تأسیس کرد.
واشینگتن دی.سی. در ۲۰۱۱ جمعیت تخمینی برابر ۶۱۷٬۹۹۶ داشته و بیست و پنجمین شهر پرجمعیت آمریکا بوده‌است. در زمان کار افرادی که از مریلند و ویرجینیا می‌آیند جمعیت آن را تا یک میلیون نفر بالا می‌برند. منطقه شهری واشینگتن با ۵٫۶ میلیون جمعیت هفتمین منطقه شهری بزرگ در کشور است.
پیشینه و گسترش
این شهر از سال ۱۸۷۱ به‌نام جرج واشینگتن رهبر استقلال طلبان و نخستین رئیس جمهور دولت فدرال آمریکا نامگذاری شده‌است. برای اجرای مصوبه هفدهم بخش ۸ در اصل اول قانون اساسی آمریکا، در تاریخ ۱۶ ژوئیه ۱۷۹۰ بخش‌هایی از ایالت‌های مریلند و ویرجینیا برای ساخت پایتخت ایالات متحده در نظر گرفته شد که «ناحیه کلمبیا» نام گرفت. البته حدوداً پنجاه و شش سال بعد زمین‌های این ناحیه در جنوب رودخانه پوتوماک به ایالت ویرجینیا بازپس داده شد. ساختمان کاپیتال محل استقرار کنگره ایالات متحده آمریکا بوده، در حالی‌که کاخ سفید و تمامی وزارتخانه‌های کشور نیز در اینجا قرار دارند.
این شهر در «ناحیه کلمبیا» (District of Columbia با سرنام “دی.سی.”) زیر نظر کنگره آمریکا و خارج از حاکمیت تمامی ۵۰ ایالت این کشور قرار دارد. این ناحیه مشترک و برای همگان است و لذا تمامی وزارتخانه‌ها و سازمان‌های فدرال همچون کتابخانه ملی کنگره آمریکا در این ناحیه مستقرند و از نظر قانونی این ناحیه یک ایالت نیست.
شهر واشینگتن و ناحیه کلمبیا از نظر گستره یکسان هستند و یک شهردار دارند؛ بنابراین از دید عملی هر دو نام به یک موجودیت اشاره دارد.
ناحیه کلمبیا نماینده‌ای در مجلس نمایندگان آمریکا ندارد و سناتوری هم در مجلس سنا ندارد. به همین خاطر برخی از ساکنین این ناحیه بارها ناخشنودی خود را از این بابت ابراز کرده‌اند؛ چرا که با وجودِ نداشتن نماینده‌ای برای تصمیمات فدرال، ملزم به پرداخت مالیاتهای فدرال هستند. شعار «مالیات می‌پردازیم ولی نماینده نداریم» به‌طور غیررسمی برای اعتراض به این وضعیت به کار می‌رود. برخی از شهروندان در منطقه کلمبیا کمپینی برای تغییر این وضعیت و بدست آوردن حق رأی به راه انداخته‌اند.
مؤسسه اسمیتسونین و مرکز هنرهای نمایشی جان اِف کندی در شهر واشینگتن از برجسته‌ترین مراکز هنری آمریکا و جهان می‌باشند. یادبود لینکلن، یادبود جفرسون، و یادبود واشینگتن نیز در این شهر قرار دارند.
وقت محلی آن با نماد EST نمایش داده می‌شود که ۵ ساعت از زمان گرینویچ عقبتر است.
معماری
واشینگتن از یک سده پیش محدودیت‌های شدیدی در سراسر شهر برای ارتفاع ساختمان‌ها گذاشته است. بر پایه قانونی که در سال ۱۹۱۰ در کنگره ایالات متحده تصویب شد بلندی ساختمان‌ها به ۱۳۰ پا، چیزی کمتر از ۴۰ متر محدود شده‌است. این محدودیت در بخش بازرگانی کوچکی از شهر، ۹ متر بیشتر است و به ۱۶۰ پا می‌رسد؛ بنابراین هرجای این شهر که بایستید، آسمان به‌خوبی پیداست. افق شهر از کناره‌های آن، افقی کم‌ارتفاع است و ساختمان‌های نمادین شهر را به‌راحتی می‌توان پیدا کرد. از سال ۲۰۱۴ تلاش‌هایی برای رفع این محدودیت ارتفاع انجام شده که به نظر می‌رسد فعلاً دولت و کنگره آمریکا میلی به تغییر عمده در این باره ندارند.
شهر موزه‌ها
تعدادی از مشهورترین موزه‌های جهان پیرامون نشنال مال در واشینگتن ساخته شده‌اند. از جمله این موزه‌ها باید به نگارخانه ملی هنر، نگارخانه فریر و سکلر، موزه ملی هوا و فضا، موزه ملی سرخ پوستان و موزه هولوکاست اشاره کرد. همه این موزه‌ها زیر نظر بنیاد اسمیتسونین اداره می‌شوند و ورود به آن‌ها برای همگان رایگان است. موزه هنر آمریکا نیز یکی از مهم‌ترین موزه‌های واشینگتن دی. سی است.
اقتصاد
این شهر از نظر تولید ناخالص داخلی، با حدود ۷۵ میلیارد دلار تولید سالیانه به تنهایی از قدرت اقتصادی مشابهی با کشور مراکش برخوردار است.
ترابری
واشینگتن مترو نام قطار شهری واشینگتن است و یونیون استیشن معروفترین ایستگاه آن است. این مترو در سال ۱۹۷۶ تأسیس شده و دارای ۶ خط و ۹۱ ایستگاه می‌باشد.
سه فرودگاه عمده در اطراف شهر واشینگتن دی.سی. قرار دارد، گرچه هیچ‌یک در منطقه کلمبیا واقع نیستند:
- فرودگاه ملی ریگان (کُد DCI) در ایالت ویرجینیا
- فرودگاه بین‌المللی دالس واشینگتن (کُد IAD) در ویرجینیا
- فرودگاه بین‌المللی بالتیمور واشینگتن (کُد BWI) در ایالت مریلند
ورزش
تیم فوتبال آمریکایی واشینگتن ردسکینز، تیم فوتبال دی‌سی یونایتد، و تیم ان بی ای واشینگتن ویزاردز از این شهرند.
مراکز علمی ناحیه دی سی
به غیر از ان آی اچ، که مرکز هدایت پژوهش‌های علوم پزشکی فدرال آمریکاست، در منطقه کلان-شهر واشینگتن دانشگاه‌های باکیفیت و مرغوب متعددی قرار دارند. دانشگاه مریلند در کالج پارک و دانشگاه جرج واشینگتن مشهورترین آن‌ها هستند. دانشگاه جرج میسون نیز در غرب شهر قرار دارد.
در داخل محوطه دی.سی. دانشگاه‌های دیگری نیز قرار دارند. از این میان می‌توان موسسات زیر را نام برد: دانشگاه جرج‌تاون، دانشگاه هوارد، دانشگاه گالودت، دانشگاه امریکن، و دانشگاه کاتولیک آمریکا.